گیاه کاسنی یک گیاه با گل‌های آبی روشن است که از خانواده‌ی قاصدک‌ها است. ریشه‌ی کاسنی از این گیاه به دست می‌آید. ریشه‌ی کاسنی قرن‌ها است که در آشپزی و طب سنتی کاربرد دارد، گاهی هم به عنوان یک جایگزین برای تهیه‌ی قهوه استفاده می‌شود، به این خاطر که طعم و رنگی مشابه با قهوه دارد.
گفته می‌شود که فیبر موجود در ریشه‌ی کاسنی دارای فواید بی‌شماری برای سلامتی است و اغلب به صورت افزودنی یا مکمل غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در ادامه، ۵ فایده و کاربرد ریشه‌ی کاسنی مورد بررسی قرار گرفته است. با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
۱. ریشه‌ی کاسنی سرشار از فیبر پریبیوتیک اینولین است
حجم عمده‌ی ریشه‌ی کاسنی را اینولین تشکیل می‌دهد، یک پریبیوتیک که باعث رشد باکتری‌های مفید در روده‌ها می‌شود.
۶۸ درصد از وزن ریشه کاسنی تازه را اینولین تشکیل می‌دهد. اینولین نوعی فیبر است که تحت عنوان فروکتان یا فروکتولیگوساکارید شناخته می شود، کربوهیدراتی که از یک زنجیره‌ی کوتاه از مولکول‌های فروکتوز ساخته شده و در معده‌ی شما هضم نمی‌شود تا به روده برسد و باکتری‌های مفید روده را تغذیه کند.
اینولین در بدن انسان به عنوان یک پریبیوتیک عمل می کند، به این معنی که باکتری‌های مفید روده‌ی شما را تغذیه می‌کند. این باکتری‌های مفید در کاهش التهاب، مبارزه با باکتری‌های مضر و بهبود جذب مواد معدنی نقش موثری دارند. بنابراین، فیبر موجود در آن باعث حفظ سلامت روده و بهبود عملکرد آن می‌شود.
۲. ریشه‌ی کاسنی به حرکات روده کمک کند
فیبر ریشه‌ی کاسنی به دلیل اینکه حاوی اینولین است به رفع یبوست و افزایش دفعات دفع مدفوع کمک کند.
از آنجا که اینولین موجود در ریشه‌ی کاسنی در معده هضم نمی‌شود و به روده‌ها می‌رسد و باکتری‌های مفید روده را تغذیه می‌کند، باعث بهبود وضعیت گوارش در بدن و روده‌ها می‌شود.
علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد که اینولین می‌تواند یبوست را برطرف کند.
یک مطالعه‌ی ۴ هفته‌ای بر روی ۴۴ فرد بزرگسال مبتلا به یبوست انجام شد نشان داد که مصرف ۱۲ گرم اینولین استخراج شده از کاسنی در روز، به نرم شدن مدفوع آنها کمک کرده و در مقایسه با مصرف دارونما به طور قابل توجهی فرکانس حرکت روده را افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ای که بر روی ۱۶ نفر با تعداد دفعات پایین دفع مدفوع انجام گرفت، با مصرف روزانه ۱۰ میلی‌گرم اینولین، فرکانس حرکات روده در این افراد افزایش یافت و دفعات دفع مدفوع به طور میانگین از ۴ بار در هفته به ۵ بار در هفته افزایش یافت.
به خاطر داشته باشید که بیشتر مطالعات صورت گرفته بر روی کاسنی معطوف به اینولین موجود در آن بوده، بنابراین تحقیقات بیشتری بر روی فیبر ریشه کاسنی هم باید صورت بگیرد.
۳. به کنترل قند خون کمک می‌کند
اینولین و سایر ترکیبات موجود در ریشه‌ی کاسنی به بهبود کنترل قند خون، به ویژه در افراد مبتلا به دیابت کمک می‌کند.
فیبر موجود در ریشه‌ی کاسنی به کنترل قند خون کمک می‌کند، به خصوص در افرادی که دیابت دارند.
این مساله به دلیل اینولین موجود در کاسنی است که باعث رشد باکتری‌های مفید در متابولیسم کربوهیدرات می‌شود. اینولین کربوهیدرات‌ها را به قند تجزیه می‌کند و حساسیت انسولیتی را افزایش می‌دهد. انسولین هورمونی است که به جذب قند از خون کمک می‌کند.
فیبر ریشه‌ی کاسنی علاوه بر این حاوی ترکیباتی مانند اسیدهای کلروژنیک و چیکوریک است که مطالعات انجام شده نشان داده باعث افزایش حساسیت عضلانی به انسولین می‌شوند. یک مطالعه‌ی ۲ ماهه که بر روی ۴۹ زن مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد، نشان داد که مصرف ۱۰ گرم اینولین در روز منجر به کاهش قابل توجهی در سطح قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله، در بیماران شده بود.
قابل توجه است که اینولین (کاسنی) استفاده شده در این مطالعه به عنوان اینولین با عملکرد بالا شناخته می‌شود و اغلب به عنوان جایگزین قند در نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های رژیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب شیمیایی (اینولین کاسنی) کمی متفاوت از انواع دیگر اینولین است.
۴ ریشه‌ی کاسنی به کاهش وزن کمک می‌کند
فیبر موجود در ریشه‌ی گیاه کاسنی با کاهش اشتها و جلوگیری از دریافت کالری اضافی به کاهش وزن کمک می‌کند.
برخی مطالعات انجام شده بر روی ریشه‌ی کاسنی نشان داده که فیبر موجود در این ریشه به تنظیم اشتها کمک می‌کند و میزان کلی کالری دریافتی را کاهش می‌دهد که هر دوی این موارد به کاهش وزن کمک می‌کنند.
یک مطالعه ۱۲ هفته‌ای بر روی ۴۸ بزرگسال دارای اضافه وزن نشان داد که مصرف ۲۱ گرم اولیگوفروکتوز مشتق از کاسنی در روز، که ساختاری بسیار مشابه به اینولین دارد، منجر به کاهش وزن در این افراد شده است.
این مطالعه همچنین نشان داد که اولیگوفروکتوز به کاهش سطح گرلین کمک می کند. گرلین هورمونی است که احساس گرسنگی را تحریک می‌کند.
۵. استفاده از ریشه‌ی کاسنی راحت است
ریشه کاسنی به راحتی در رژیم غذایی قابل گنجاندن است. در حقیقت، ممکن است بدون آنکه متوجه شوید آن را مصرف کنید، زیرا در بسیاری از اوقات به عنوان افزودنی در نوشیدنی‌ها و غذاهای بسته بندی شده استفاده می‌شود. ریشه‌ی کاسنی معمولا برای استخراج اینولین فرآوری می‌شود که خود به دلیل فیبر فراوان، خاصیت ژله‌ای و طعم شیرینش به عنوان جایگزین قند یا چربی در مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ریشه کاسنی کامل را می‌توان آب پز کرد و به عنوان سبزیجات همراه سالاد یا به تنهایی میل کرد. علاوه بر این، اگر به دنبال کاهش مصرف کافئین خود هستید، می‌توانید از ریشه‌ی کاسنی بو داده و آسیاب شده به عنوان جایگزین قهوه استفاده کنید. برای تهیه این نوشیدنی غنی، به ازای هر ۱ فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) آب در قهوه ساز خود، ۲ قاشق غذاخوری (۱۱ گرم) ریشه کاسنی آسیاب شده اضافه کنید. شرکت‌های دارویی و مکمل‌سازی هم مکمل‌های متفاوتی از آن استخراج می‌کنند که عموما حاوی اینولین هستند.
همانطور که گفته شد، می‌توان از ریشه‌ی کاسنی در آشپزی خانگی نیز استفاده کرد. بعضی از فروشگاه‌های مواد غذایی و عطاری‌ها ریشه‌ی کاسنی را به صورت کامل یا آسیاب شده می‌فروشند.
نکته‌ی آخر هم اینکه اینولین موجود در ریشه‌ی کاسنی را معمولا شرکت‌های دارویی استخراج می‌کنند و به صورت مکمل‌های غذایی به فروش می‌رسانند.
مقدار مصرف و عوارض جانبی احتمالی
ریشه‌ی کاسنی کامل، آسیاب شده و به صورت مکمل به طور کلی بی خطر تلقی می‌شود اما در برخی افراد می‌تواند باعث نفخ بشود.
ریشه‌ی کاسنی قرن‌ها است که برای اهداف آشپزی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر تلقی می‌شود. با این حال، فیبر آن ممکن است در صورت مصرف بیش از حد، باعث نفخ و تجمع گاز معده شود.
اینولینی که در غذاهای بسته‌بندی شده یا مکمل‌های دارویی استفاده می‌شود، گاهی اوقات از نظر شیمیایی تغییراتی روی آن صورت گرفته است تا شیرین‌تر شود. اگر اینولین اصلاح نشده باشد، معمولاً از آن به عنوان اینولین طبیعی یاد می‌کنند.
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف اینولین طبیعی برای دستگاه گوارش بسیار راحت‌تر از اینولین فرآوری شده و تغییر داده شده است و منجر به نفخ و تجمع گاز کمتری در دستگاه گوارش می‌شود.
در حالی که دوز مصرفی استاندارد مقدار ۱۰ میلی‌گرم اینولین در روز است، برخی دیگر از تحقیقات انجام شده آستانه‌ی تحمل افراد برای مصرف اینولین را مقداری بالاتر در نظر می‌گیرند.
با این حال هنوز هم هیچ دوز پیشنهادی رسمی برای مصرف ریشه‌ی کاسنی ارائه نشده است. اگر می‌خواهید آن را به عنوان مکمل مصرف کنید، بهتر است قبل از این کار با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
زنان در دوران بارداری و شیردهی قبل از استفاده از این ماده‌ی غذایی نیز باید با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند، زیرا تحقیقات زیادی در مورد ایمنی آن برای زنان حامله و در دوران شیردهی، صورت نگرفته است.
نکته‌ی آخر هم اینکه، افرادی که به گل و گیاه گلدسته یا گرده‌ی توس حساسیت دارند، باید از مصرف ریشه‌ی کاسنی خودداری کنند، زیرا ممکن است واکنش های مشابهی را در آنان ایجاد کند.
نکته‌ی آخر
ریشه‌ی کاسنی از گیاهی مشتق شده که از خانواده‌ی قاصدک‌ها است و بیشتر حجم آن را اینولین تشکیل داده است. از جمله مزایای این ماده می‌توان به بهبود کنترل قند خون و کمک به سلامت و عملکرد بهتر دستگاه گوارش اشاره کرد.
در حالی که این ریشه عموما به عنوان یک مکمل و افزودنی غذایی مصرف می‌شود، می‌توان از آن به عنوان جایگزین قهوه نیز استفاده کرد. اگر می‌خواهید از مزایای این ماده‌ی با ارزش بهره‌مند شوید، سعی کنید ریشه‌ی کامل کاسنی را در آب بجوشانید و به همراه سالاد آن را با یک وعده غذایی بخورید یا از دم‌کرده‌ی ریشه‌ی کاسنی به عنوان یک نوشیدنی خوش طعم و مفید لذت ببرید.
منبع: Healthline
