محمدصادق کوشکی استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی اصولگرا است که تقسیم‌بندی اصلاح‌طلب و اصولگرا را دارای اهمیت نمی‌داند و رویکرد انقلابی و غیرانقلابی را اصل ماجرا می‌داند. برخلاف تحلیل‌های بسیاری از جریان‌های سیاسی و اشخاص صاحب‌نظر رئیسی را اصولگرا نمی‌داند و معتقد است که بدنه دولت هنوز در دست مدیران روحانی است. در ادامه گفت‌وگو خبرآنلاین با این تحلیلگر سیاسی را می‌خوانید.
ابراهیم رئیسی را اصولگرا می‌دانید؟
اصولگرایی جریانی است که نقطه ماقبل جریان اصلاح‌طلبی است اما تفاوت‌های ماهوی جدی با یکدیگر ندارند. به این معنا که الزاما جریان اصولگرایی مساوی با جریان انقلابی نبوده و نیست. به همین دلیل شخص ابراهیم رئیسی جز نیروهای انقلابی است اما جز جریان موسوم به اصولگرا به معنای رایج آن نیست. جریان اصولگرا جریانی بود که در مجلس نهم برجام را تصویب کرد. این جریان چهره‌هایی مانند آقای ابوترابی و باهنر دارد که همین افراد پشت سر برجام ایستادند و از دولت روحانی حمایت کردند. دولت سیزدهم دولت اصولگراها به معنای دقیق آن نیست برای این که آقای رئیسی جزء جریان موسوم به اصولگرا نیست چرا که در ساختار قضایی بوده و با جایگاهی که داشته در فضای سیاست نبوده. اصولگراها در عالم سیاست و مجلس و دولت حضور دارند اما در قوه قضاییه اصولگرا بودن معنایی ندارد.
کابینه انتخابی او را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این افراد انتخاب شده از اصولگرایان هستند؟
بدنه دولت ابراهیم رئیسی همان بدنه دولت حسن روحانی است. بدنه دولت سیزدهم هنوز تغییر نکرده و بسیاری از مدیران دولت روحانی بر سر کار هستند. تعداد بالای مدیران میانی همان مدیران دولت روحانی هستند و تغییرات مدیران در دوره ابراهیم رئیسی هنوز به هزار نفر هم نرسیده است. حتی بخش زیادی از معاونان وزرا، فرمانداران، بخشداران و مدیران استانی کسانی هستند که از دولت روحانی تعیین شدند و بر سر کار هستند. دولت هنوز دولت روحانی است و دولت رئیسی نیست.
صحبت شما در حالی است که به سرعت و روند انتصابات رئیسی انتقادهای فراوانی شده…
شما ببینید در بدنه دولت رئیسی چند نفر از دوره روحانی حضور دارند؟ استاندارها در چه زمانی تغییر کردند؟ حتی بسیاری از استاندارها هنوز تغییر نکرده‌اند. آقای مدرس خیابانی به عنوان استاندار سیستان و بلوچستان انتخاب می‌شود که از نیروهای روحانی است. معاون رئیس‌جمهور، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای از کسانی هستند که به دولت روحانی نزدیک بودند. بخش اعظم مدیران استانی و مدیران ستادی وزارتخانه‌ها و فرمانداران تغییر نکرده‌اند و درواقع ، بدنه دولت رئیسی نیروهای آقای روحانی هستند. اگر عملکرد خوب یا بدی دارند همان افراد سابق در دولت گذشته هستند. رئیسی به این علت که در ساختار اجرایی کشور نبوده، تیم و نیرویی نداشت که با خود بیاورد به همین دلیل بدنه دولت تغییری نکرده و از نیروهای دولت روحانی هستند. بر فرض اگر ۶ هزار مدیر میانی در ساختار اجرایی کشور داشته باشیم از این تعداد هزار نفر هم تغییر نکرده و اکثر این افراد از دوره قبل روی کار هستند.
یعنی ابراهیم رئیسی را شخصی مستقل می دانید؟
خود شخص رئیسی به این علت در قوه قضاییه بوده جناحی نیست اما دولت او هنوز دولت حسن روحانی است. دولت رئیسی و دولت اصولگرا به معنای رایج آن هم نیست.
اصولگراها دولت روحانی رو برخاسته از اصلاح‌طلبان می‌دانند…
بدنه اصلی همان دوستان هستند حالا می‌توانند اصلاح‌طلب باشند.
مجلس فعلی را اصولگرا می‌دانید؟
در مجلس نیروهای انقلابی فراوان نیستند. بحث‌هایی مانند شفافیت هنوز اتفاق نیافتاده و به همین دلیل تقسیم من به دو دسته نیروهای انقلابی و غیرانقلابی است.
تعریف شما از انقلابی چیست؟
انقلابی در تلاش است شفافیت در حکومت را به حداکثر برساند. در مجلس باید عملکرد و رای‌گیری‌های نمایندگان شفاف باشد. باید اموال مدیران دولتی شفاف باشد و حداکثر خروجی را برای مردم داشته باشند و با آنها فاصله نداشته باشند و بتوانند بین مردم باشند و مشکلات آنها لمس کنند و براساس آن برای حل مشکلات تلاش کنند. این جهت‌گیری انقلابی نامیده می‌شود و مدیر انقلابی نامیده می‌شود در غیر این صورت غیرانقلابی نام می‌گیرد. حالا می‌تواند اصلاح‌طلب یا اصولگرا باشد. اصولگرا یا اصلاح طلب بودن برای من ارزشی ندارد و مهم است انقلابی باشد یا غیرانقلابی، کسانی که عملکردشان به صورتی باشد که مردم برای پیگیری مطالباتشان نیاز نباشد به خیابان بیایند.
احزاب کشور را چگونه تقسیم‌بندی می‌کنید؟
ما حزبی در کشور نداریم و حزب برای ما وجود خارجی ندارد. حزب نهادی مشخص است و اساسنامه دارد. جریان‌های سیاسی داریم که به علت اینکه خاصیت ژله‌ای دارند صورت‌بندی دقیقی ندارند. در مجلس نهم دیدیم که اکثریت به آقای روحانی رای دادند و دولت روحانی در آن مجلس بدون هیچ مشکلی توانست کار خود را شروع کند.
روحانی در مجلس نهم، سه بار وزیر ورزش معرفی کرد و وزرای دیگری بودند که نتوانستند از مجلس رای اعتماد بگیرند…
بدنه اصلی و چهره‌های دولت روحانی؛ زنگنه،آخوندی، نعمت‌زاده و ظریف بودند که رای اعتماد گرفتند. وزیر ورزش و وزیر علوم اهمیتی نداشتند. مهره‌های کلیدی رای آوردند.
با این رویه مجلس یازدهم با ابراهیم رئیسی همراه‌تر بوده است….
مجلس فعلی به وزرای رئیسی رای بالایی داد اما عملکرد این مجلس با شاخص انقلابی و غیرانقلابی، انقلابی نیست و عملکردی انقلابی نداشته است.
با این تقسیم‌بندی اصلاح‌طلبان در بازی قدرت چه نقشی دارند؟
بدنه دولت اصلاح طلب است و بخش اصلی دولت هنوز دست مدیران روحانی است.
با پیش‌فرض‌های شما عملکرد دولت رئیسی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دولت عملکرد خوبی نداشته اما عملکرد شخص رئیسی تا کنون نمره قبولی می‌گیرد. از دولت ایشان عملکرد خاص و ویژه‌ای ندیدم. به نسبت عملکرد تیم مذاکره‌کننده معقول بوده اما بقیه دستگاه‌ها مانند قبل عمل می‌کنند.
لایحه بودجه را همین دولت تنظیم کرده. بودجه را تا چه اندازه منطقی می‌بینید؟
به عنوان یک مشاهده‌گر بیرونی می‌توانم بگویم که بعضی از بندهای بودجه با دیدگاه‌های آقای رئیسی سازگار نباشد. مانند بحث حذف ارز۴۲۰۰ و تبدیل آن به یارانه نقدی ادامه سیاست‌های آقای روحانی است و تورم‌زا و مشکل‌ساز خواهد بود.
21215
