به گزارش روز پنجشنبه گروه آموزش ایرنا از پایگاه خبری هلث، مطالعات قبلی شیوع سرطان روده در جوانان را گزارش داد. مطالعات جدید نشان می‌دهد سرطان لوزالمعده نیز در جوانان، به ویژه زنان رو به افزایش است.
سرطان لوزالمعده معمولا به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌شود؛ چراکه در مراحل اولیه کاملا بدون علامت است و در صورت پیشرفت علائم آن ظاهر می‌شوند.
بر اساس این مطالعات میزان ابتلا به سرطان پانکراس طی دو دهه اخیر افزایش یافته است.
گرچه میزان ابتلا در مردان بیش از زنان است، ولی آنچه محققان را شگفت‌زده کرده، افزایش موارد ابتلا در زنان زیر ۵۵ سال، به ویژه افراد ۱۵ تا ۳۴ سال است؛ گرچه حجم نمونه تومور بسیار کوچک است.
مطالعات نشان می‌دهد اگر روند صعودی ابتلا به سرطان پانکراس در زنان با همین نرخ پیش رود، تا سال ۲۰۴۰ میلادی نسبت به موارد ابتلا در مردان رشد ۴۰۰ درصدی خواهد داشت.
محققان هنوز دلیل رشد موارد ابتلا به سرطان پانکراس در زنان را نمی‌دانند؛ ولی احتمال می‌دهند زنان در دهه‌های اخیر در معرض عوامل خطر محیطی نامتناسبی قرار گرفته‌اند.
غربالگری خاصی برای تشخیص سرطان پانکراس وجود ندارد و بیماری تا مراحل پیشرفته فاقد علامت است.
پانکراس غده پهن و درازی است که در بخش فوقانی شکم قرار دارد. غده پانکراس هم برون ریز و هم درون ریز است؛ یعنی ترشحات آن هم مستقیما وارد جریان خون می‌شوند و هم برای هضم پروتئین، چربی و کربوهیدرات، وارد روده می‌شوند.
غذا به محض ورود به روده کوچک، توسط آنزیم‌های ترشح شده از پانکراس و اسید معده، هضم می‌شوند.
آنزیم‌های پانکراس با وجود هضم چربی و کربوهیدرات، هیچ آسیبی به پرز و دیواره روده وارد نمی‌کنند. بخش اعظم هضم چربی، پروتئین و نشاسته، به عهده آنزیم های ترشح شده از پانکراس است.
یکی دیگر از مهمترین وظایف پانکراس، تولید انسولین است که سبب کاهش قند خون و تولید انرژی از آن می‌شود.
سرطان پانکراس یکی از کشنده ترین انواع سرطان است. تومورهای پانکراس در مقابل انواع دارو بسیار مقاوم هستند و درمان آن بسیار دشوار است. سیگار، اضافه وزن، دیابت، و سن از مهمترین عوامل خطر بروز این بیماری هستند.
مطالعات محققان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد که سیر، انگور قرمز، اسفناج، گیلاس، زغال اخته، سیب زمینی و کلم بروکلی غذاهایی هستند که سبب سلامت بافت پانکراس (لوزالمعده) می‌شوند.
دیابت و پانکراتیک مزمن از عوامل خطر سرطان پانکراس هستند
این مطالعه نشان می‌دهد دیابت و پانکراتیک از مهمترین عوامل خطر سرطان پانکراس هستند.
به التهاب لوزالمعده پانکراتیت گفته می‌شود. در صورتی که شدت و علایم بیماری خفیف باشد، ممکن است بدون درمان رفع شود؛ ولی در برخی موارد با علایمی همراه است که می‌تواند زندگی بیمار را تهدید کند.
پس از بروز پانکراتیت نوعی سلول موجود در پانکراس موسوم به سلول‌های آکینار، در جریان یک فرایند پیچیده تبدیل به نوع دیگری از سلول‌ها موسوم به سلول‌های تافت می‌شوند و تعداد زیادی از این سلول‌ها در یک نقطه تجمع می‌کنند.
پانکراتیت یا همان التهاب پانکراس می‌تواند به دو صورت حاد یا مزمن بروز کند. در صورتی که شدت و علایم بیماری خفیف باشد، ممکن است بدون درمان رفع شود ولی در برخی موارد با علایمی همراه است که می‌تواند زندگی بیمار را تهدید کند.
مهمترین علایم پانکراتیت حاد:
– درد در ناحیه بالای شکم
– دردی که در ناحیه شکم احساس می‌شود و به قسمت پشت سرایت می‌کند
– احساس درد در ناحیه شکم که پس از صرف غذا شدیدتر می‌شود
– تب
– حالت تهوع
– افزایش ضربان قلب
– استفراغ
شکم درد، کاهش بی دلیل وزن و مدفوع چرب از مهمترین علایم پانکراتیت مزمن هستند.
مهمترین علل پانکراتیت
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که آنزیم‌های گوارشی در حالی که هنوز در پانکراس هستند، فعال می‌مانند و با تحریک سلول‌های پانکراس منجر به التهاب می‌شوند. با تکرار پانکراتیت حاد، این عارضه به نوع مزمن تبدیل می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث بروز بافت زخم در لوزالمعده و اختلال در عملکرد این عضو حساس شود.
آسیب لوزالمعده شروع دیابت و مشکلات گوارشی و هضم است. مصرف الکل مهمترین دلیل بروز پانکراتیت است.
سنگ کلیه، جراحی شکم، استعمال دخانیات، فیبروز سیستیک، مصرف برخی داروها، سابقه خانوادگی پانکراتیت، سطوح بالای تری گلیسیرید، سنگ کیسه سفرا، عفونت، جراحت در ناحیه شکم، سطح بالای کلسیم خون و سرطان پانکراس از مهمترین علل این عارضه هستند.
پانکراتیت می‌تواند عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد
– عفونت
پانکراتیت مزمن می‌تواند پانکراس را مستعد ابتلا به انواع عفونت‌ها و باکتری کند. عفونت پانکراتیت بسیار جدی است و باید بافت عفونی توسط جراح برداشته شود.
– نارسایی کلیه
این عارضه با دیالیز قابل درمان است.
– مشکلات تنفسی
پانکراتیت حاد با تغییرات شیمیایی بدن بر عملکرد ریه تاثیرگذار است و باعث کاهش شدید سطح اکسیژن خون می‌شود.
– دیابت
آسیب سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس عامل بروز دیابت است.
– سوء تغذیه
پانکراتیت با کاهش تولید آنزیم‌های گوارشی باعث بروز سوء تغذیه و کاهش شدید وزن می‌شود. اسهال از دیگر علایم این عارضه است.
– سرطان پانکراس
التهاب مزمن ناشی از پانکراتیت یک عامل خطر برای بروز سرطان است.
روش‌های تشخیص
معمولا تشخیص این عارضه با آزمایش خون، آزمایش مدفوع، سی تی اسکن و ام آر آی انجام می‌شود.
درمان
معمولا درمان این عارضه در حالت‌های خفیف با رژیم غذایی بسیار سبک و یا اجتناب از مصرف غذا به مدت چند روز تحت نظر پزشک است.
سرم‌های مختلف نیز می‌تواند توسط پزشک تجویز شود، سپس با توجه به نوع و علت بیماری، روش‌هایی از قبیل جراحی و تجویز داروهای مختلف صورت می‌گیرد.
نتایج این مطالعه در نشریه American Medical Association منتشر شده است.
