در دنیای امروز که هر روز سیلی از اطلاعات به ما هجوم می‌آورد، تشخیص حقیقت از دروغ کار سختی شده است. هوش مصنوعی با قدرتی که در تولید اخبار جعلی و تنظیم الگوریتم‌های جهت‌دار دارد، به یک ابزار بی‌رحم در دست کسانی تبدیل شده که می‌خواهند واقعیت…
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، زهرا شیخ باقری کارشناس ارشد مدیریت و فعال رسانه و فضای مجازی در ارتباط با چالش‌های سواد رسانه‌ای در عصر هوش مصنوعی در مطلبی برای این پایگاه خبری نوشت: در دنیای امروز، چالش‌های سواد رسانه‌ای به‌ویژه در ارتباط با اخبار جعلی و الگوریتم‌های جهت‌دار، به یکی از مسائل مهم و پیچیده تبدیل شده‌اند. عصر هوش مصنوعی به‌طور ویژه این چالش‌ها را تشدید کرده و بر نحوه‌ی تعامل ما با اطلاعات تأثیر زیادی گذاشته است
اخبار جعلی؛ دشمن حقیقت
امروزه یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای اطلاعات صحیح، اخبار جعلی هستند. با پیشرفت فناوری‌های هوش مصنوعی، تولید و انتشار اخبار جعلی بسیار راحت‌تر از گذشته شده است. حتی سیستم‌های هوش مصنوعی قادرند به‌طور خودکار متنی مشابه با اخبار واقعی تولید کنند که گاهی از نظر ظاهری کاملاً قابل‌قبول به نظر می‌رسد. این اخبار در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند و با سرعتی سرسام‌آور در میان افراد گسترش پیدا می‌کنند. در نتیجه، در دنیای اطلاعاتی که بسیار سریع و شلوغ است، تشخیص اخبار صحیح از نادرست برای افراد سخت‌تر شده است.
الگوریتم‌های جهت‌دار؛ فیلتر کردن واقعیت
الگوریتم‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو به‌کار می‌روند، محتوای خاصی را به‌طور خودکار به کاربران نمایش می‌دهند. این محتوای انتخابی، اغلب با سلیقه یا باورهای شخصی هر فرد هم‌خوانی دارد. به عبارت دیگر، وقتی ما به دنبال اطلاعات می‌گردیم، الگوریتم‌ها به ما مطالبی را نشان می‌دهند که احتمالاً موافق با نظرات قبلی‌مان باشد، نه لزوماً واقعیت. این پدیده می‌تواند منجر به ایجاد “حباب‌های اطلاعاتی” شود، جایی که افراد تنها با نظرات و اخبار مشابه خود مواجه می‌شوند. در نتیجه، این روند باعث تقویت باورهای افراطی و کاهش تبادل نظر و دیدگاه‌های مختلف می‌شود.
تشخیص اطلاعات معتبر؛ چالش‌های روزافزون
در دنیای دیجیتال کنونی، تشخیص اطلاعات معتبر و صحیح یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها است. هر روزه حجم عظیمی از اطلاعات به دنیای اینترنت وارد می‌شود، اما پیدا کردن منابع معتبر و قابل اعتماد سخت‌تر از همیشه است. حتی با وجود ابزارهایی که سعی در شناسایی اخبار جعلی دارند، هنوز هم نیازمند دقت و آگاهی بیشتری هستیم تا از دام اطلاعات نادرست در امان بمانیم. به‌طور خاص، باید یاد بگیریم که نه‌تنها به دنبال اطلاعات صحیح باشیم، بلکه به‌درستی از منابع و اسناد معتبر برای تأیید صحت مطالب استفاده کنیم.حریم خصوصی و جمع‌آوری داده‌ها
یکی دیگر از جنبه‌های پنهان چالش‌های هوش مصنوعی، جمع‌آوری داده‌ها و استفاده از آن‌ها برای تعیین محتوای نمایش داده‌شده به ماست. هر بار که از شبکه‌های اجتماعی یا موتورهای جستجو استفاده می‌کنیم، اطلاعاتی از ما جمع‌آوری می‌شود که می‌تواند برای هدف‌گذاری تبلیغات یا ایجاد محتوای شخصی‌سازی‌شده مورد استفاده قرار گیرد. این روند می‌تواند به نقض حریم خصوصی منجر شود و حتی گاهی از این داده‌ها به‌طور نادرست برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی استفاده شود.
راهکارهایی برای مقابله با این چالش‌ها
برای مقابله با چالش‌های مذکور، آموزش سواد رسانه‌ای یکی از ضروری‌ترین نیازهای امروز جامعه است. افراد باید به گونه‌ای آموزش ببینند که بتوانند اطلاعات را از نظر صحت و اعتبار بررسی کنند و آگاهانه‌تر از فضای دیجیتال استفاده کنند. این آموزش‌ها باید از سنین پایین آغاز شود و در مدارس و دانشگاه‌ها گسترش یابد. همچنین، رسانه‌ها و سیاست‌گذاران باید در جهت ارتقای سواد رسانه‌ای عمومی تلاش کنند تا افراد بتوانند در دنیای پیچیده و گاهی فریبنده‌ی اطلاعات، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
چالش‌های سواد رسانه‌ای در عصر هوش مصنوعی نمی‌تواند به‌سادگی حل شود، اما با همکاری و تلاش مستمر از سوی نهادهای مختلف، می‌توانیم گام‌های مثبتی در جهت بهبود این وضعیت برداریم و از آسیب‌های آن جلوگیری کنیم.
منبع
