همه ما دوست داریم تصمیمات درستی در زندگی خود بگیریم چرا که به خوبی آگاهیم که بخش بزرگی از سعادت و خوشبختی ما در گرو تصمیمات کوچک و بزرگی است که در طول زندگی، هر لحظه، هر ساعت، هر روز و هفته و ماه و سال می‌گیریم؛ مهارتتصمیم گیری مهارتی است که هر فرد در هر کدام از موقعیت های زندگی از آن استفاده می کند حتی می توان گفت خوشبختی ما در گروِ این مهارت مهم زندگی است.
تصمیمات مهم زندگی
برخی تصمیم‌گیری‌ها ساده به نظر می‌رسند مانند این که چه بنوشیم یا بپوشیم و برخی سخت تر مانند این که ریسک عمل جراحی را بپذیریم یا خیر و یا این که برای ازدواج و مهاجرت و انتخاب رشته تحصیلی چه تصمیمی بگیریم.
ما باید مهارت‌های تصمیمگیری را به خوبی بیاموزیم و به کار ببریم تا بتوانیم با تصمیم‌هایی که می‌گیریم، بهترین اتفاقات را برای خود و اطرافیانمان رقم بزنیم. پس اگر تا به آلان دنبال یادگیری این مهارت مهم توسعه فردی نبودید بهتر است هر چه زودتر دست به کار شوید و از یک دوره مناسب استفاده کنید. همه ما افراد با استعدادی را می‌شناسیم یا درباره آن‌ها شنیده‌ایم که با گرفتن تصمیمهای اشتباه، زندگی و شانس‌های خود را تباه کرده‌اند!نداا و به همین دلیل نمی‌خواهیم با تصمیمگیری نادرست در گروه بازنده‌ها رده‌بندی شویم. گرفتن تصمیمهای درست نباید لزوماً مجموعه‌ای از گمانه‌زنی‌های بی‌پایان باشد بلکه مهارتی قابل آموزش است که هرکسی می‌تواند آن را در خودش تقویت کند. ما در این نوشتار مجموعه‌ای از ابزارها را مطرح می‌کنیم که همه می‌توانند برای گرفتن تصمیمات بهترْ از آن‌ها استفاده کنند.
مهارت تصمیمگیری چیست؟
ما به صورت پیوسته و مداوم در حال تصمیمگیری هستیم. مثلاً تصمیم می‌گیریم الآن غذا بخوریم یا نخوریم؟ بخوابیم یا بیدار بمانیم؟ چه لباسی بپوشیم؟ با چه کسی باشیم یا نباشیم؟ و… پس هنگامی که چند انتخاب داشته باشیم و بخواهیم بین آن‌ها، یکی را برگزینیم ما در حال تصمیمگیری هستیم.
پس تصمیمگیری یعنی این‌که بتوانیم بین دو یا چند گزینه برای حل یک مسئله، بهترین و درست‌ترین گزینه را انتخاب کنیم. تصمیمگیری شامل انتخاب راه‌حل‌های ممکن برای حل یک مسئله است و تصمیمات ممکن است براساس منطق، احساس یا ترکیبی از این دو گرفته شوند.
انواع تصمیم گیری
تصمیمگیری بر اساس احساس و شهود
به گفته محمد بصیری مرجع متافیزیک بسیاری از افراد هنگام تصمیمگیری به سراغ احساسات و ندای درونی‌شان می‌روند و گرایشی شهودی به آن دارند و برخی اعتقادی راسخ به آن دارند. آن‌ها طوری درباره‌ی این حس صحبت می‌کنند که گویا نیرویی جادویی و ماورایی است؛ اما در واقع شهود ترکیبی از تجربیات گذشته و ارزش‌های درونی افراد است. اگر نمی دانید متافیزیک یعنی چه پیشنهاد می‌کنم با یک سرچ ساده در گوگل درباره آن بیشتر مطالع کنید.
توجه به احساسات و شهود بسیار ارزشمند و با اهمیت است زیرا بازتاب بسیاری از چیزهایی است که تاکنون درباره‌ی زندگی آموخته‌اید. هرچند شهود همیشه ریشه در واقعیت ندارد چرا که بر اساس درک و برداشت‌های ما از واقعیت شکل گرفته است و در نتیجه چندان کامل نیست اما باید برای این احساسات ارزش قائل شوید زیرا آموخته‌هایتان از زندگی را نشان می‌دهند.
تصمیمگیری بر اساس منطق و استدلال
تصمیمگیری منطقی یعنی استفاده از حقایق موجود و به خدمت گرفتن شواهد و آمار و ارقام برای انتخاب گزینه نهایی. در این نوع تصمیمگیری از حقایق و دلایل موجود که ریشه در واقعیات و شواهد دارد استفاده می‌شود و جنبه‌های عاطفی و احساسی و مسائلی که در گذشته وجود داشته و ممکن است روی روند تصمیمگیری تأثیر داشته باشند نادیده گرفته می‌شوند.
تصمیمگیری بر اساس ترکیب احساس و استدلال
در این نوع تصمیمگیری بهتر است که با استدلال کردن شروع کنید و ابتدا دلایل منطقی و آمار و ارقام را جمع‌آوری کنید. پس از آن‌که به تصمیمی مشخص رسیدید، نوبت به احساس و شهود می‌رسد.
حالا باید از خود بپرسید درباره‌ی این تصمیم چه احساسی دارید؟ آیا احساس می‌کنید تصمیم درستی است؟ اگر حس خوبی ندارید دلیل این حس را بررسی کنید و ببینید که دلیلش را می‌فهمید یا نه؟
حالا چگونه درست تصمیم بگیریم؟
ما در این نوشتار تصمیمگیری و انواع آن را تعریف کردیم. با موانع تصمیمگیری موثر آشنا شدیم و موارد ده‌گانه‌ای که در هنگام تصمیمگیری درست و موثر به آن‌ها نیاز داریم را بررسی کردیم و دانستیم که پیش از تصمیمگیری باید به چه چیزهایی فکر کنیم. حالا وقت به کار بستن این دانسته‌ها و عمل کردن است. پیروز و سربلند باشید.
1- باید اطلاعات کافی داشته باشیم
در بیشتر مواقع بدون داشتن اطلاعات کافی تصمیمگیری کاری بسیار مشکل است. برای جمع‌آوری اطلاعات لازم باید زمان صرف کنید و جمع‌آوری اطلاعات را با تعیین این‌که کدام داده‌ها اهمیت بیشتری در هنگام تصمیمگیری دارند، اولویت‌بندی کنید.
2- داشتن اطلاعات اضافی می‌تواند یک مانع باشد
داشتن اطلاعات زیاد همیشه هم خوب نیست و در بسیاری مواقع اصل مطلب را پنهان کرده و دیدن آن را غیرممکن می‌کند. این معضل را اغلب می‌توان با تعیین این‌که کدام اطلاعات مهم‌ترند و چرا مهم‌ترند، برطرف کرد. تهیه یک جدول زمانی برای تصمیمگیری که شامل مرحله‌ی جمع‌آوری اطلاعات نیز باشد در این زمینه بسیار راهگشاست.
3- ترس خود را مدیریت کنید
ترس از بزرگترین عوامل گریز افراد از تصمیمگیری است. بسیاری از افراد برای فرار از تصمیمگیریهای بزرگ به تصمیمهای کوچک و سطحی روی می‌آورند.
4- سخت‌گیری نکنید
برخی از افراد برای حل یک مسئله بیش از اندازه به آن فکر می‌کنند و در هنگام ارزیابی و تحلیل آن سخت‌گیری زیادی به خرج می‌دهند. این افراد با تجزیه و تحلیل نادرست اطلاعات در مسیر اشتباهی قرار گرفته و در نتیجه تصمیمهای نادرستی را اتخاذ می‌کنند. پس از سخت‌گیری در هنگام ارزیابی و تحلیل‌کردن بیش از اندازه بپرهیزید.
5- اعتماد به نفس داشته باشید
اعتماد به نفس پایین از بزرگترین موانع تصمیمگیری است. برای رسیدن به موفقیت باید خود را باور داشته باشید و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید. شناسایی نقاط قوت و ضعف باعث می‌شود که تصمیمگیریهای بهتری داشته باشید.
6- شک و تردید را از خود دور کنید
در بسیاری از اوقات نگران عواملی هستید که در واقع اهمیت زیادی ندارند. بسیار پیش آمده است که از خود بپرسید که اگر تصمیمی که می‌گیرم درست نباشد چه اتفاقی می‌افتد. این تردیدها مانعی بزرگ در هنگام تصمیمگیری هستند.
7- تنبلی و راحت‌طلبی را کنار بگذارید
انسان‌ها دوست دارند در رفاه و آسایش باشند و سختی‌های تصمیمگیری را معمولا دوست ندارند. افرادی که از روی تنبلی تصمیمگیری می‌کنند همه راه‌حل‌ها را در نظر نمی‌گیرند و فقط به راحت‌ترین راه‌حل فکر می‌کنند که می‌تواند تصمیمی اشتباه باشد.
8- عجله کار شیطان است
عجله کردن باعث می‌شود تمرکز کافی نداشته باشید و برخی راه‌حل‌ها را پیدا نکنید که می‌تواند تصمیمگیریهای اشتباهی در پی داشته باشد. در این حالت بهتر است ذهن خود را آرام کنید و با تمرکز بیشتری تصمیمگیری کنید.
پیش از تصمیمگیری باید به چه چیزی فکر کنیم؟
در هنگام تصمیمگیری شناخت محدودیت‌ها اعم از محدودیت‌های زمانی، مکانی، اقتصادی، اجتماعی و … و شناخت امکانات و فرصت‌ها اولین گام است و گام آخر، تأثیرگذاری است. می‌دانیم که همه‌ی تصمیمات درست، تأثیرگذاری یکسانی ندارند بنابراین، در ابتدای تصمیمگیری باید مطمئن شوید که شما درست‌ترین گزینه را انتخاب کرده‌اید.
انتهای رپورتاژ آگهی/
