به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،تغییرات جدید یارانه ۱۴۰۳؛ با آغاز هر سال جدید و در حالی که ارایه لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ به مجلس شورای اسلامی از افزایش ۱۵ درصدی منابع هدفمندسازی یارانهها حکایت دارد، این سوال در اذهان یارانه بگیران ایجاد شده است که آیا مبلغ یارانه دریافتی خانوارهای ایرانی به همین میزان افزایش خواهد یافت یا خیر. با اینکه میزان افزایش در سالهای مختلف، متفاوت است و حذف یا افزایش یارانه به موارد خاصی مربوط می شود در اندیشه معاصر ضمن پرداختن به تغییرات جدید یارانه ۱۴۰۳ درباره حذف یارانه مضاعف و یارانه کالابرگی صحبت می کنیم و در نهایت برای یارانه بگیران از پیگیری یارانه سخن خواهیم گفت.
منابع هدفمند سازی یارانهها در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ با رشدی ۱۵ درصدی به ۷۵۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است؛ این در حالی است که منابع هدفمندی یارانهها در بودجه سال گذشته حدود ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بود. این افزایش میتواند به این معنا باشد که یک خانوار ۳ نفره در سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱ میلیون و ۳۸۰ هزارتومان یارانه نقدی دریافت خواهد کرد.
همزمان با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک پرسشهای مختلفی از سوی شهروندان مطرح شد، از همین رو وزارت رفاه اقدام به پاسخِ برخی پرسشهای احتمالی شهروندان مانند اینکه «آیا قرار است یارانههای نقدی حذف شود؟» یا اینکه «برای ثبتنام افراد جامانده از دریافت یارانه باید چه کنیم؟» کرده است.
در بسیاری از کشورها، دولتها از برنامههای یارانه نقدی برای کمک به افراد با درآمد کم استفاده میکنند. یارانه نقدی یک پرداخت مستقیم از دولت به گیرنده است که به صورت پول نقد یا از طریق کارتهای بانکی انجام میشود. این برنامهها برای کاهش فقر و تشویق بهترین استفاده از منابع جامعه، به کار میروند. بسیاری از این برنامهها از محدودیت دریافت تمایل دارند و تحت شرایط و دستورالعملهای خاصی تعیین میشوند تا به هدف موردنظر دست یابند. این برنامههای یارانه نقدی غالباً به عنوان یک پشتوانه مالی برای کسانی که به دلیل شرایط اقتصادی نیاز به کمک دارند، عمل میکنند.
به دنبال ادامه طرح کالابرگ الکترونیک، وزارت رفاه همچنین به برخی پرسشهای احتمالی شهروندان در اجرای طرح کالابرگ الکترونیک پاسخ داده است:
آیا قرار است یارانه نقدی حذف شود؟
خیر، یارانه نقدی حذف نمیشود.
آیا تغییری در پرداخت یارانهها صورت میگیرد؟
هیچ تغییری در زمان واریز نقدی یارانهها صورت نمیگیرد. مردم میتوانند یارانه نقدی خود را هرماه دریافت کنند.
استفاده از این اعتبار به چه صورت امکانپذیر است؟
خانوارهای یارانهبگیر در دهکهای ۱ تا ۷ مشمول دریافت اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی میشوند و میتوانند با مراجعه به فروشگاههای متصل به طرح کالابرگ از اعتبار خود استفاده کنند.
شبکه ملی اعتبار و مزیت طرح خرید اعتباری چیست؟
شبکه ملی اعتبار که به اختصار “شما” نامیده میشود، بستر مدیریت و اختصاص اعتبارهای حمایتی بر اساس سیاستگذاریهای رفاهی کلان دولت به صورت دقیق بر اساس هر کد ملی است. در بستر شبکه ملی اعتبار (شما) رفتار حمایتی بر اساس هر کد ملی تعریف میشود؛ یعنی هر فرد در هر کجای ایران که دارای کد ملی باشد به صورت دقیق و بدون انحراف از سیاستگذاریهای رفاهی بهرهمند خواهد شد.
شرکت در طرح خرید اعتباری اختیاری است؟ و اینکه اگر از اعتبار تخصیصیافته استفاده نکنیم آخر ماه این اعتبار از بین خواهد رفت؟
شرکت در این طرح کاملاً اختیاری است؛ یعنی به هر خانوار این اختیار داده میشود که در صورت تمایل از اعتبار تخصیص داده شده استفاده کند. در صورت عدم استفاده، اعتبار سوخت خواهد شد.
برای استفاده از طرح کالابرگ الکترونیکی چه طور میتوانیم ثبتنام کنیم و به کجا مراجعه کنیم؟ آیا مدارک خاصی مورد نیاز است؟
برای بهرهمندی از مزایای طرح، نیاز به ثبتنام، مراجعه یا ارائه مدارک نبوده و امکان خرید اعتباری به صورت خودکار برای تمامی افرادی که مشمول دریافت یارانه بوده و در دهکهای یک تا هفت هستند فعال میشود.
این مبلغ اعتبار بر روی کارت یارانه تخصیص داده میشود یا باید کارت جدید برای سرپرست خانواده صادر شود؟
نه تنها نیازی به صدور کارت جدید نیست، بلکه با استفاده از تمام کارتهای بانکی که به نام سرپرست خانوار است، میتوان از این اعتبار استفاده کرد. این امکان نیز فراهم خواهد شد که سرپرستان خانوار با استفاده از برنامه کاربردی «شما» که متعاقباً ایجاد میشود، مجوز استفاده از این اعتبار را به هر یک از خانواده خود اعطا کنند.
چه نامهای تجاری مشمول این طرح میشوند و از کدام فروشگاهها باید این خرید اعتباری انجام شود؟
در این طرح هیچ محدودیتی برای خرید از یک نام تجاری خاص و با یک کیفیت ثابت وجود ندارد؛ به عنوان مثال اشخاص میتوانند بر اساس انتخاب و سلیقه خود از میان تمامی روغنهای موجود در بازار خرید کنند و انتخاب محدود به برند یا دسته خاصی از روغنها نیست. در پایان خرید و در زمان پرداخت، اشخاص مبلغ مشخصی از فاکتور خرید را به صورت نقد یا از کارت بانکی خود پرداخت کرده و مابقی از اعتبار آنها کسر میشود.
اگر خریداران کالاهای دیگری به جز ۱۱ قلم کالای اساسی را انتخاب کنند، هزینه آنها چگونه پرداخت میشود؟
کالاهای خارج از این اقلام مشمول دریافت اعتبار نمیشوند؛ به عنوان مثال اگر شخصی در سبد کالاهای انتخابی خود علاوه بر چند قلم کالای اساسی، آب معدنی و دستمال کاغذی نیز داشته باشد، هیچ اعتباری به این دو کالا تعلق نمیگیرد و هزینه پرداختی فرد شامل سهم خریدار در کالاهای اساسی (قیمت پایه) به علاوه مبلغ کامل این دو کالا میشود. ضمناً این اختیار وجود دارد که هر فرد کل اعتبار خود را برای خرید یک قلم از اقلام مشمول استفاده کند.
حذف یارانه مضاعف و یارانه کالابرگی
واریز یارانه نقدی طبق برنامهریزی جدید از روز بیست و پنجم هر ماه آغاز میشود.
یارانه نقدی قبلا بیستم هر ماه به حساب مشمولان پرداخت میشد، اما از بهمن ماه سال گذشته تغییراتی در روش پرداختش اعمال شد و از آن پس زمان واریز یارانه نقدی و معیشتی خانوار دهکهای اول تا سوم به بیست و پنجم ماه موکول شد. مستمری مشمولان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کشور هم بیستم هر ماه پرداخت خواهد شد.
واریز یارانه نقدی دهک چهار تا ۹ برای روز سیام هر ماه زمانبندی شده است و یارانه دارو و هزینه حملونقل ذخیرهسازی سوخت بناست از ابتدای ماه واریز شود.
مبلغ یارانه نقدی چقدر است؟
مبلغ یارانه نقدی بر اساس اطلاعاتی که سازمان هدفمندی یارانهها منتشر کرده، برای دهکهای اول تا سوم مبلغ ۴۰۰ هزار تومان است. به دهکهای چهارم تا نهم هم مبلغ ۳۰۰ هزار تومان بهازای هر نفر میرسد. این مبالغ بیست و پنجم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود.
یارانه نقدی که از دهه ۸۰ در دستور کار قرار گرفت، در ابتدا مبلغ آن ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر نفر بود. این مبلغ تا اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ ثابت ماند تا دولت سیزدهم تصمیم به افزایش مبلغ یارانه نقدی گرفت.
تکلیف کالابرگ الکترونیکی ۱۴۰۳
یارانه نقدی هر ماه به صورت اسکناس قابل برداشت است، اما در کنار آن دولت طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرا کرد و از بهمن پارسال تا اردیبهشت امسال برای تشویق مردم گزینه خرید کالای اساسی در قالب یارانه مضاعف را در نظر گرفت.
کالابرگ الکترونیکی خانوار دهک اول تا نهم را دربرمیگیرد و شامل ۱۰ قلم کالای اساسی شامل ماست، شیر، پنیر، قند و شکر، ماکارونی، روغن مایع، برنج، مرغ و تخممرغ را به ارزش ۵۳۰ هزار تومان میشود که خانوارها میتوانند بر اساس نیازی که دارند، کالای خود را تا سقف ۱۲۰ هزار تومان خریداری کنند.
دهک اول تا سوم درآمدی، ۴۰۰ هزار تومان بابت یارانه نقدی در هر ماه دریافت میکنند و با اعتبار ۱۲۰ هزار تومانی کالابرگ، ۵۲۰ هزار تومان به دستشان میرسد. این اعتبار برای دهکهای چهارم تا هفتم با یارانه ۳۰۰ هزار تومانی، ۴۲۰ هزار تومان میشود.
کالابرگ الکترونیکی به مشمولان این حق انتخاب را میدهد که از میان ۱۰ قلم کالای ارائه شده برند یا نام تجاری مورد نظر خودشان را انتخاب کنند. در ضمن، خرید این کالاها به قیمت شهریور ۱۴۰۰ است و در این بین مابهالتفاوت قیمت اقلام خریداری شده توسط دولت در طول دوره پرداخت میشود.
کالابرگ الکترونیکی خرداد ۱۴۰۳ بر اساس تازهترین اخبار در روز هجدهم واریز شد. البته استفاده از کالابرگ اختیاری است و هیچ اجباری برای مشمولان وجود ندارد.
کالابرگ الکترونیکی خرداد ۱۴۰۳ در هجدهم این ماه واریز شد، اما با وجود اینکه انتظار میرفت به مانند سه ماه قبل یارانه تشویقی یا یارانه فجرانه همراه آن واریز شود، خبری از یارانه مضاعف نبود. یارانه تشویقی به کسانی تعلق میگرفت که با اعتبار کالابرگ خود سبد کالای اساسی و خوراکی خریداری میکردند.
یارانه تشویقی در قالب اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی از دهه فجر پارسال به دهکهای اول تا هفتم اختصاص پیدا کرد و تا اردیبهشت امسال ادامه داشت.
یارانه تشویقی شامل ۱۱ قلم کالا میشود که به منظور تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامینهای لازم برای هر فرد در سبد کالایی قرار گرفته است. مبنای قیمتهای یارانه فجرانه همان سال ۱۴۰۱ است و مابهالتفاوت از محل یارانه جدید تامین میشود. این ۱۱ قلم کالا نیز شامل گوشت مرغ، گوشت قرمز، برنج، روغن، ماکارونی، شیر، پنیر، ماست، قند و شکر، تخممرغ و حبوبات میشود.
یارانه تشویقی همانطور که گفته شد یک اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی است که بنابراین اگر فردی جزو دهک اول تا سوم باشد و یارانه ۴۰۰ هزار تومانی بگیرد، مجموع یارانهاش ۶۲۰ هزار تومان میشود. آنهایی هم که در دهکهای چهارم تا هفتم قرار دارند، اعتبار یارانه تشویقیشان به ۵۲۰ هزار تومان میرسد. این اعتبار صرف خرید کالا از سبد خوراکی میشود که دولت معرفی کرده است.
دولت میگوید تمایل دارد این سیاست را ادامه دهد و حتی پیگیریهای فرارو از کارشناسان وزارت کار حکایت از این داشت که این سیاست برای سال جاری ادامه خواهد داشت، اما آنها هم از زمان اجرای آن ابراز بیاطلاعی کردند. به همین دلیل این احتمال تقویت شده که ممکن است طرح یارانه تشویقی در سال جاری ادامه پیدا نکند و حالا باید منتظر ماند و دید دولت جدید در این باره چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد.
شماره تماس پیگیری یارانه
همه مطلع هستیم که دهکبندی درآمدی یارانهها تغییر کرده است و برخی از افراد دهکهای اول تا سوم وارد دهکهای درآمدی بالاتر شدهاند و یارانه کمتری گرفتهاند.
حالا سوال این است که برای اعتراض به دهکبندی یارانهها به کجا باید مراجعه کرد و شماره تلفن پیگیری یارانه کدام است؟
پیش از این هم اعلام شده بود که افراد برای اطلاع از دهکبندی درآمدی خود با شماره تلفن ۰۲۱۶۳۶۹ تماس بگیرند.
همچنین بر اساس اطلاعیه سازمان هدفمندی یارانهها، معترضان به دهکبندی اعلام شده یا افرادی که یارانه آنان از اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ قطع شده، میتوانند جهت ثبت یا پیگیری اعتراض و درخواست بازبینی دهکبندی خود به سامانه hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند و یا با تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرند.
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.