نحوه احتساب ضریب مستمری در همسان سازی حقوق بازنشستگان | اجرای همسان سازی حقوق بازنشستگان با فرمول زیر
همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی چگونه باید اجرا شود ؟
همانطور که قبلاً نیز مورد اشاره قرار داده‌ام هر فرد در زمان بازنشستگی از مستمری برخوردار می‌گردد که حاصل متوسط حقوق و دستمزد مشمول بیمه‌پردازی در ۲۴ ماه آخر بیمه‌پردازی منتهی به بازنشستگی‌اش میباشد.
اثر این میانگین‌گیری که رابطه مستقیمی با درصدهای افزایشی حقوق ۲۴ ماه آخر بیمه‌پردازی وی و نیز ماه و سال بازنشستگی وی دارد؛ کاملاً محسوس و قابل ملاحظه است. بطوریکه مستمری برقراری وی که بر اساس ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی بدست می‌آید از حقوق زمان اشتغال به کار وی کاهشی را بدست می‌دهد که در جداول ذیل مقادیر این کاهش و در نمودار این تغییرات در سنوات مختلف قابل را ارائه می‌نمایند.
توجه شود که مقدار این کاهش بسته به سال و ماه بازنشستگی در بین مستمری‌بگیران متفاوت و متغیّر میباشد. و نمی‌توان برای همه افراد یک مقدار ثابت را تبیین و با بکار گرفت !
به عنوان مثال برای فرد بازنشسته اسفند ماه سال ۱۳۹۰ میتوان مستمری بازنشستگی وی را ۹۱٪ حقوق اشتغالش منظور نمود در حالیکه برای فرد بازنشسته نظیر وی در فروردین ماه ۱۴۰۱ این نسبت به ۵۷٪ تغییر می‌نماید !!!
لذا این دو فرد نظیر از لحاظ بیمه‌پردازی ( دارای سنوات یکسان بیمه‌پردازی و ضریب یکسان بیمه‌پردازی ) دارای دو ضریب مستمری برقراری متفاوتی خواهند بود که به مقدار ( ۵۷/۹۱ ) یعنی ۶۰٪ با هم متفاوت می‌باشند.
1) این تفاوت عمیق ما را به چند نکته مهم یاد‌اوری می‌نماید و آن اینکه ضریب مستمری برقراری با تعریف مزبور ( مقدار مستمری برقراری به حداقل حقوق زمان برقراری ) از ویژگی مطلوب برای احتساب آن به عنوان شاخص مورد نظر در بند ط ماده ۹ قانون ساختار جامع نظام تامین اجتماعی برخوردار نمی‌باشد و نمی‌تواند به عنوان قاعده عدالت برای تعیین تناسب صحیح میزان مشارکت افراد عضو و تحت پوشش صندوق‌های بیمه‌ای محسوب گردد و بنابراین استفاده از این پارامتر با تعریف مذکور برای متناسب‌سازی مورد اشاره این بند قانون به منزله تناسب بخشیدن ارائه تعهدات بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی در مقابل اعضای تحت پوشش صندوق دارای خلل میباشد.
2) این تفاوت در ضریب مستمری برقراری افراد همتراز حاکی از آن است که هیچ‌گاه نمی‌توان این شاخص بازنشستگی را نیز برابر با شاخص شاغل همتراز معادل پنداشت و لذا ۹۰٪ این شاخص نمی‌تواند به عنوان ۹۰٪ شاغل همتراز برابر محسوب گردد.
3) برای دست یافتن به ضریب مستمری برقراری که هم آثار این کاهش متفاوت و وابسته به زمان برقراری برای بکارگیری صحیح در متناسب‌سازی را خنثی نماید و هم آنکه با شاخص ذیربط فرد همتراز معادل نماید؛ لازم است تغییری در تعریف و محاسبه ضریب مستمری برقراری ایجاد نمود !
بدین منظور با تغییر در تبیین مخرج کسر محاسبه ضریب مستمری به این مشکل فائق خواهیم آمد و عامل کاهش ناشی از میانگین‌گیری دو ساله که در صورت کسر مزبور ( مستمری برقراری ) به صورت نهانی حضور دارد در مخرج کسر هم نموده تا صورت و مخرج کسر اثر کاهشی یکسانی تجربه نموده و این معایب را از نحوه محاسبه ضریب بزداید.
تعریف جدید ضریب مستمری برقراری = مستمری زمان برقراری تقسیم بر متوسط حداقل حقوق زمان برقراری
متوسط حداقل حقوق زمان برقراری ( مطابق تبصره ماده ۷۷ ) برابر است با مجموع حداقل حقوق ۲۴ ماه آخر بیمه‌پردازی تقسیم بر ۲۴
با لحاظ این تغییر در نحوه احتساب ضریب مستمری به دو نکته مورد اشاره میرسیم که هم ضریب مستمری برقراری دیگر وابسته به سال و ماه برقراری نداشته و برای افراد همتراز واقعی به یک مقدار واحد خواهد بود و هم آنکه ضریب مزبور اکنون با شاخص فرد شاغل همتراز برابری خواهد داشت.
چگونگی محاسبه همسان سازی بر اساس شاغل همتراز و مشابه
تازمانی که آیین نامه تنظیم وابلاغ نشود، تمامی محاسبات افراد حدس وگمان است وبه احتمال زیاد ملاک محاسبه میانگین حقوق مشمول کسور شاغل مشابه در هر طبقه / گروه در هر دستگاه ملاک عمل قرارخواهد گرفت.
فرض کنیم بازنشسته مدیر مدرسه باطبقه 12 و گروه 16 شاغل مشابه اش به صورت میانگین حکم همکار شاغل فوق باشد. در اینصورت 90 درصد حقوق مشمول کسور شاغل فوق به شرح ذیل خواهد بود.
جمع حکم = 261656457
کسر می شودعایله و اولاد و مناطق کمتر توسعه یافته جمعابه مبلغ =36159101
حقوق مشمول کسورحکم فوق = 225497356
90 درصد حقوق مشمول کسور فوق= 202947620 می باشد.
حکم بازنشسته مدیر قبل از1400 با سی سال سابقه و گروه 16 یا طبقه 12 درحال حاضر مساوی 152011792 می باشد.
تفاوت حقوق بازنشسته باشاغل فوق مساوی :
202947620 منهای 152011792 میباشد که حاصل 50935828 ریال می باشد.
40 درصد تفاوت حقوق مشمول کسور شاغل با بازنشسته فوق مساوی با 20374431 ریال است.
بنابراین ملاک کل حکم شاغل نیست.