در ایران، سهمیه بندی بنزین در سال ۱۳۹۸ معرفی شد. به طور کلی، سهمیه بندی بنزین بر اساس تعداد اعضای خانوار و نوع خودروی متعلق به آنها تعیین میشود.
در سهمیه بندی بنزین ، هر خانوار با دارا بودن کارت ملی میتواند در سامانه سهمیهبندی ثبت نام کرده و با توجه به تعداد اعضای خانوار و نوع خودروی خود سهمیه بندی بنزین خود را دریافت کند. سهمیه بندی بنزین در ایران بر اساس چهار گروه خودرویی برای خودروهای داخلی و خارجی به صورت جداگانه انجام میشود. سهمیه مصرف بنزین هر خودرو در هر دوره یک ماهه تعیین میشود.
معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآوردههای نفتی گفت: میانگین مصرف روزانه بنزین به حدود ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده است.
افزایش 4.6 درصدی میانگین مصرف روزانه بنزین نسبت به مدت مشابه پارسال
آقای جلیل سالاری معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در گفتوگو با صداوسیما، درباره آخرین وضعیت تأمین سوخت در کشور گفت: در دوره سرد سال علاوه بر بخش حملونقل، باید سوخت مایع مورد نیاز نیروگاهها را نیز تأمین میکردیم که سه میلیارد لیتر سوخت در حوزه نیروگاهها مصرف شد و به موازات آن، تأمین بنزین برای سفرهای نوروزی را انجام دادیم.
وی افزود: مصرف ۱۵۹ میلیون لیتر بنزین که در ۲۹ اسفند ثبت شد، هشت میلیون لیتر نسبت به روز مشابه در سال قبل از آن افزایش داشت؛ در مجموع، حدود ۳۷۰ میلیون لیتر جابهجایی و توزیع فرآوردههای نفتی بنزین و گازوئیل در اسفند صورت گرفت که ۲۴ میلیون لیتر نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزایش نشان میدهد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه پلیس راهور میزان سفرها در پنج روز ابتدایی امسال را ۱۳۹ میلیون تردد اعلام کرده، اضافه کرد: این ترددها عمدتاً ثبت جادهای شده که نشان میدهد، حملونقل عمومی در کشور فاقد ظرفیت و کارایی لازم است و از سوی دیگر، شرایط قیمتی حملونقل عمومی به شکلی است که مردم ترجیح میدهند از خودروهای شخصی استفاده کنند.
وی همچنین درباره سایر دلایل افزایش مصرف سوخت، اظهار کرد: خودروهای موجود در چرخه حملونقل، عمدتاً فرسوده هستند یا مصارف آنها نسبت به استانداردهای جهانی بسیار بالاتر است. پایشی که در سامانه هوشمند سوخت انجام دادیم، نشان میدهد که روند مصرف سوخت خودروهای جدیدی که وارد چرخه میشوند، نسبت به سال گذشته افزایشی است.
آقای سالاری با تأکید بر این که باید توجه ویژهای به بهینهسازی مصرف سوخت شود، ادامه داد: متنوع کردن سبد سوخت، اجرایی کردن سامانه پایش در حوزه گازوئیل که سالهاست انجام نشده، تمرکز بر استفاده از کارتهای سوخت شخصی و جلوگیری از جابهجایی این کارتها، از برنامههای مهم مدیریت مصرف در سال ۱۴۰۳ است.
وی تأکید کرد: در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بحث استفاده از کارتهای سوخت شخصی آمده و باید اجرا شود؛ همچنین بحث مدیریت مصرف سوخت و جلوگیری از قاچاق آن، از مسیر سیاستهای غیرقیمتی در دستور کار و برنامه شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی قرار دارد.
معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآوردههای نفتی همچنین گفت: میانگین مصرف روزانه بنزین در ۶ روز ابتدایی امسال نزدیک به ۱۲۰ میلیون لیتر بوده که ۴.۶ درصد نسبت به سال گذشته که حدود ۱۱۵ میلیون لیتر مصرف داشتیم، افزایش یافته است.
وی افزود: به علت محدودیت چرخه حملونقل خودروهای سنگین و این که صرفاً خودروهای حامل کالاهای اساسی اجازه تردد جادهای دارند، مصرف گازوئیل بخش حملونقل در ایام سفرهای نوروزی کاهش پیدا میکند که اکنون میانگین مصرف روزانه آن، از ۶۵ میلیون لیتری که قبل از این ایام بود، به حدود ۴۵ میلیون لیتر کاهش یافته است.
فرشاد جامع، کارشناس انرژی: اصل موضوع اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو بسیار عادلانه است، زیرا در شرایط فعلی تنها کسانی که خودرو دارند از یارانه بهره مند میشوند و کسانی که فاقد خودرو هستند، یارانه دریافت نمیکنند. از طرف دیگر، کسانی که امکانات بیشتری دارند و به جای یک خودرو از چند خودرو برخوردارند، بیشتر از یارانه بهره میبرن
بنزین یکی از مهمترین حاملهای انرژی در هر کشوری به شمار میرود. در کشور ما این سوخت با قیمت بسیار پایین و یارانهای در اختیار مصرفکنندگان قرار میگیرد. تا همین اواخر که به واردات بنزین نمیپرداختیم، حساسیت زیادی در مورد نحوه اختصاص این یارانه وجود نداشت، اما حالا که باید هزینه گزافی برای هر لیتر بنزین وارداتی بپردازیم و آن را با قیمت یارانهای و ارزان به مصرفکنندگان ارائه دهیم، حساسیت بیشتری نسبت به نحوه اختصاص یارانه سوخت به وجود آمده است.
موضوع دیگر این است که هزینه پایین انرژی به مصرف بیرویه بنزین منجر شده است و از این جهت نیز اهمیت دارد که سیاستهای صحیحی اتخاذ کنیم.