ارائه خدمات به عموم ذینفعان از مهمترین اهداف دولت است و با وجود بستر اینترنت، قطعا این هدف سادهتر و آسانتر ارائه میشود. یکی از روشهای ارائه خدمات دولت، به صورت الکترونیک است. در حوزه معاملات مناقصات و مزایدات نیز، سامانه تدارکات الکترونیکی دولت به عنوان یک راه حل عالی برای تسهیل فرایند مناقصات و شفافیت معاملات، راه اندازی شده است. تا به امروز در این سامانه با ایجاد اعتماد بین خریدار و فروشنده، معاملات بسیاری صورت گرفته است و پروژههای بسیاری آغاز شده اند.
دسترسی آسان به جلسات مناقصه
با پیشرفت تکنولوژی و طراحی سایتهای معتبر از جمله سامانه ستاد، فرایند مناقصات به طور قابل توجهی ساده تر شده است. شرکت در جلسات مناقصه برای مناقصه گران قابل دسترستر شده است. تنها کافیست کسانی که قصد شرکت در مناقصه را دارند، به سایت مراجعه و آگهیهای مناقصه را مطالعه کنند. سایت ارتباط گستران هزاره با انتشار روزانه صدها آگهی مناقصه، مسیر شرکت در مناقصات را برای کاربران هموارتر کرده است. بدون نیاز به جستجوی سایتهای هر سازمانی، میتوانید در سایت مناقصات همه آگهیها را به صورت یکپارچه دریافت و از طریق جستجوی پیشرفته آگهیها را جزئیتر بررسی کنید.
رقابت در شرایط برابر
زمانی که فرایند مناقصات شفاف باشد، به همه ذینفعان که تولید کنندگان و پیمانکاران هستند، این اجازه داده میشود تا در یک شرایط برابر با یکدیگر رقابت کنند. به این معنا که با انتشار آگهی در سامانه همه افراد میتوانند در یک زمان، آگهی را مشاهده و نسبت به تحقیقات و جمع آوری مدارک برای شرکت در مناقصه اقدام کنند. زمان کافی به همه شرکت کنندگان جهت جمعبندی و تصمیم گیری داده میشود. نکته مهم این است که مناقصهگر باید بلافاصله پس از انتشار آگهی آن را دریافت کند تا زمان را از دست ندهد. از سوی دیگر شرایط و ضوابطی که مناقصهگزار در آگهی منتشر میکند، برای همه مناقصهگران یکسان است و همه باید نسبت به این شرایط متعهد باشند.
جلوگیری از تبانی و تقلب
قطعاً یکی از مواردی که منجر به راهاندازی سامانه تدارکات الکترونیکی دولت شده است، جلوگیری از تبانی شرکتها با مناقصه گران خاص بوده است. زمانی که کل فرایند مناقصات برای عموم اطلاعرسانی میشود، امکان ایجاد هرگونه تبانی و تقلب کاهش پیدا کرده و معاملات کاملاً شفاف و قانونی انجام میشود. دریافت هرگونه رشوه و واگذاری پروژهها به پیمانکاران خاص، امکانپذیر نخواهد بود. با اتمام مهلت در نظر گرفته شده، پاکتهای پیشنهادی دریافت و پس از ارزیابی آنها، فردی که صلاحیت کامل را دارد، به عنوان فرد برنده انتخاب میشود. در واقع انتخاب تامین کننده یا پیمانکار بر اساس شایستگی و رزومه قوی خواهد بود.
ایجاد حس اعتماد
زمانی که معاملات در یک سامانه یکپارچه که تحت نظارت بازرسی کل کشور و دیگر ارگانها است، انجام میشود، باعث ایجاد اعتماد در پیشنهاد دهندگان میشود، چرا که مناقصهگران میدانند که تمامی معاملاتی که انجام میشوند قانونی هستند و هرگونه قرارداد بین دو طرف، کاملا تحت نظارت سازمانهای ذی صلاح است. ایجاد حس اعتماد، مسیر شرکت در مناقصه را برای بسیاری از افراد باز میکند و مناقصه گزار با تامین کنندگان و پیمانکاران بیشتری در ارتباط خواهد بود.
صرفهجویی در زمان
برای شرکت در مناقصات باید برخی از اسناد که مناقصه گزار آنها را درخواست کرده است، تکمیل و ارسال کنید. در سامانه ستاد امکان دانلود اسناد، ذخیره و ارسال آنها وجود دارد. در واقع دسترسی به اطلاعات و اسناد مناقصه آسانتر شده است و دیگر نیازی به مراجعه حضوری برای دریافت اسناد و تحویل آنها نخواهد بود. بنابراین در سایتهای مناقصات، علاوه بر انتشار آگهی، اسناد نیز منتشر میشوند که پس از تکمیل، باید آنها را در پاکتهای مجزا برای مناقصه گزار ارسال کنید. از سوی دیگر با ارسال اینترنتی مدارک و اسناد، نه تنها سرعت ارزیابی پاکتها نیز بیشتر شده است، بلکه با دقت بیشتری مورد بررسی قرار میگیرند.
ارائه قوانین یکسان
زمانی که فرایند مناقصه شفاف باشد، پیشنهاد دهندگان درک روشنی نسبت به الزامات مناقصه دارند و میتوانند نسبت به شرکت کردن و یا نکردن در مناقصه آگاهانه تصمیم بگیرند. زمانی که سایت مناقصات ستاد راهاندازی شد، مجموعهای از قوانین، ماده و تبصره برای آن در نظر گرفته شد تا اختلاف قانونی بین سازمانها و شرکتها کاهش پیدا کند و مناقصه گران در طی فرایند مناقصه با چالش مواجه نشوند. تفاوتی نمیکند کدام سازمان، چه نوع مناقصهای را برگزار میکند، قوانین برای همه یکسان در نظر گرفته شده است.
سخن پایانی
مناقصات دولتی معمولا معاملات بزرگی هستند. با توجه به اینکه مناقصه گزاران سازمانهای بزرگ با دهها زیر مجموعه هستند، حجم معاملاتی که انجام میشود بسیار گسترده است. با راه اندازی سامانه ستاد تمامی معاملات این حوزه در یک جا انجام میشود. علاوه بر اینکه مناقصه گران سردرگم نمیشوند بلکه معاملات کاملا شفاف خواهد بود و نحوه شرکت در معاملات برای همه شرکت کنندگان راحت خواهد بود.