گرفتگی عروق به معنای افزایش کلسترول در عروق یا نشانگر رسوب موادی همانند کلسیم یا سایر مواد معدنی موجود در خون، در داخل یا حتی خارج از دیواره شریان است. این گرفتگی در نهایت سبب کاهش میزان عبور خون از رگ شده یا حتی در صورت انسداد کامل، از عبور خون ممانعت به عمل خواهد آورد.
گرفتگی شریان‌ها می‌تواند سبب مشکلاتی بسیار جدی نظیر انواع سکته‌های مغزی و قلبی شده و جان شخص را به خطر بیاندازد. طبیعی است که عوارض انسداد عروق بستگی به مکانی دارد که این گرفتگی در آن رخ داده است.
در ادامه به روش های تشخیص و چگونگی درمان گرفتگی عروق پرداخته شده و راه‌هایی برای جلوگیری از ابتلا به گرفتگی عروق توضیح داده خواهد شد.
علت گرفتگی عروق
دلایل گرفتگی عروق به شکل زیر است:
1. عدم فعالیت ورزشی و تحرک کافی در روتین روزانه
یکی از موارد اصلی که ممکن است سبب ابتلای شما به بیماری‌های قلبی و عروقی شود را می‌توان عدم تحرک دانست. با تحرک کافی، شما علاوه بر ایجاد گردش خونی مناسب و جلوگیری از گرفتگی عروق، سبب تقویت ماهیچه‌های قلبی خود نیز خواهید شد. طبیعی است که با بهبود سیستم گردش خون، امکان ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی کاهش خواهد یافت.
2. وجود سابقه خانوادگی در گرفتگی عروق
گرفتگی عروق نیز جزء مواردی است که به واسطه ژنتیک امکان انتقال دارند. اگر شما نیز در خانواده خود شخصی را دارید که مبتلا به گرفتگی عروق است، این احتمال که شما نیز به گرفتگی عروق مبتلا شوید، وجود دارد.
3. ابتلا به بیماری دیابت
این یک حقیقت آشکار است، افرادی که مبتلا به دیابت هستند، درصد ابتلا به بیماری فشار خون در آنها بالاست. دیابت دارای انواع متعددی است که برخی از بدو تولد و برخی دیگر از اوایل جوانی یا میان‌سالی خود را نشان می‌دهند. بنابراین بهتر است به پزشک مراجعه کرده، به طور مرتب به اندازه‌گیری قند خون خود پرداخته و در مصرف مواد قندی نیز محتاط باشید.
4. ابتلا به بیماری فشار خون
فشارخون جزء مواردی است که سبب تحت فشار قرار گرفتن سیستم گردش خون شده و رگ‌ها را در برخی از نقاط بدن ضعیف خواهد کرد. کلسترول را می‌توان جزء دسته‌ای از مواد دانست که می‌تواند سبب کاهش انعطاف پذیری رگ‌های بدن در طی گذر زمان شود. پیشنهاد ما به شما، استفاده از داروهای کاهش فشار خون (با تجویز پزشک) و کنترل میزان کلسترول موجود در وعده‌های غذایی خود در جهت کاهش ریسک ابتلا به بیماری است.
نحوه تشخیص گرفتگی عروق
برای تشخیص بیماری‌های مربوط به قلب و عروق، پزشک ابتدا معاینه‌ای فیزیکی از شما به عمل خواهد آورد. در طی این معاینه پزشک به بررسی نبض شما پرداخته و سپس با توجه به نتایج بدست آمده، به یکی یا تمامی راه‌های زیر جهت تشخیص گرفتگی عروق اقدام خواهد داشت.
- سونوگرافی
یکی از روش‌هایی که می‌توان با استفاده از آن به بررسی میزان فشار خون در تمامی نقاط بدن پرداخت، سونوگرافی داپلر است. پزشک با استفاده از امواج اولتراسوند، می‌تواند فشار خون را در امتداد بازو یا پای شما بررسی کرده و درجه انسداد رگ‌ها، میزان فشار خون در هر رگ و قدرت یا ضعف سیستم گردش خون شما را مشخص نماید. دستگاه سونوگرافی به دلیل استفاده از امواج اولتراسوند و تعیین نتیجه به واسطه بازتاب این امواج، بسیار امن بوده و در بسیاری از موارد توصیه می‌شود. استفاده از سونوگرافی داپلر به صورت هندهلد راهی است که پزشک می تواند به منظور تشخیص سریع گرفتگی عروق در موارد اضطراری از آن بهره ببرد.
1. انجام آزمایش خون
برخی از آزمایش‌ها را باید به صورت ناشتا انجام داد. آزمایش خون نیز جزء این دسته از آزمایش‌هاست. با انجام آزمایش خون، میزان قند و کلسترول شما مشخص خواهد شد و پزشک باتوجه به عدد آن، اقداماتی درمانی را در پیش خواهد گرفت.
2. استفاده از شاخص مچ پا
این شاخص در ناحیه مچ پا انجام شده و پاسخ خواهد داد. در این شاخص، پزشکان به اندازه‌گیری فشار خون در مچ پا پرداخته و آن را با میزان فشار خون در ناحیه بازو تطبیق می‌دهند. طبیعی است که در صورت وجود اختلافاتی گسترده، شک اصلی به سمت گرفتگی عروق پا رفته و ابتلا به گرفتگی عروق پا در صدر احتمالات قرار خواهد گرفت.
- آنژیوگرافی
روش آنژیوگرافی نیز جزء مواردی است که به تشخیص عروق تنگ یا گرفته شده خواهد انجامید.
چگونگی درمان گرفتگی عروق
پس از کشف محل و میزان گرفتگی عروق، پزشک متخصص برطبق شدت گرفتگی عروق، اقدامات درمانی را آغاز خواهد کرد. بسته به شدت این گرفتگی، پزشک ممکن است تغییراتی را در رژیم غذایی پیشنهاد دهد یا حتی برای شما جراحی را تجویز نماید.
- مصرف برخی داروها
برخی از داروها وجود دارند که می‌توانند گرفتگی عروق را کاهش داده یا حتی مراحل آن را معکوس کنند. مصرف این داروها می‌توانند سبب کاهش گرفتگی عروق شده و میزان کلسترول موجود در خون شما را کاهش دهند. طبیعی است که باتوجه به گستردگی بیماری‌های قلبی و عروقی، درمان‌ها و داروهای متعددی نیز برای آنها موجود هستند.
· جراحی قلب و عروق
گاهی ممکن است به سبب شدت گرفتگی عروق یا ریتم قلبی، پزشک تجویز جراحی را برای شما در نظر داشته باشد.
عوارض گرفتگی عروق
طبیعی است که عوارض گرفتگی عروق بستگی به رگی داشته باشد که دچار گرفتگی شده است. چراکه هر رگ وظیفه خون‌رسانی به محل متفاوت در بدن را دارد.
شریان های کاروتید
برخی از سرخرگ‌ها در نزدیکی مغز قرار دارند و به رگ‌های کاروتید معروف هستند. در صورت گرفتگی این رگ‌ها، ممکن است در خون‌رسانی به مغز شاهد اختلال بوده و حتی در موارد حاد شاهد سکته مغزی باشیم.
عروق کرونری
این عروق به واسطه قرارگیری در نزدیکی قلب، می‌توانند خطرات بسیاری را ایجاد کرده و سبب احساس درد در قفسه سینه شوند. گرفتگی این عروق بسیار خطرناک بوده و می‌توانند سبب ایجاد حمله یا نارسایی قلبی شوند.
شریان های محیطی
کاملا مشهود است که رگ‌ها در سرتاسر بدن ما پخش بوده و انجام وظیفه می‌کنند. حال اگر رگی در قسمت‌های مختلفی از بدن همانند دست و پا دچار گرفتگی شود، ممکن است عوارضی همانند عدم حساسیت به سرما و گرما را در شما ایجاد کرده و خطر یخ‌زدگی یا سوختگی را در شما افزایش دهد. همچنین ممکن است در موارد حاد شاهد مرگ بافت‌ها باشید.
بیماری های مزمن کلیوی
علاوه بر ماهیچه‌ها، در سایر نقاط بدن همانند اندام‌ها نیز شاهد وجود رگ‌ها هستیم. یکی از این موارد در کلیه است که گرفتگی عروق می‌تواند باعث جلوگیری از رسیدن میزان اکسیژن مورد نیاز به بافت کلیوی شده و این مهم ممکن است در دراز مدت سبب اختلال در کار کلیه‌ها و حتی مرگ میزانی از بافت کلیه‌ها شود.
بیشتر بدانید: استرس چه نقشی در ایجاد گرفتگی رگ‌های قلبی دارد؟
چگونه از گرفتگی عروق جلوگیری کنیم؟
یکی از مواردی که در اکثر مواقع سبب ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود، تغذیه ناسالم است. تغذیه‌ای سالم و عاری از قند و چربی اضافه داشته باشید و موارد زیر را نیز رعایت بفرمایید:
- ترک هرچه سریع‌تر استفاده از سیگار
- تغذیه از مواد غذایی سالم
- تبیین منظم ورزش در برنامه هفتگی
- حفظ وزن سالم و کاهش وزن در صورت چاقی یا اضافه وزن
در پایان از آنجا که همیشه تشخیص به موقع بسیار مهم است، پیشنهاد می کنیم برای روش های تشخیص بیماری قلبی به این مطلب از دکتر مجازی مراجعه کنید.
انتهای رپورتاژ آگهی/
