به گزارش روز دوشنبه مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعید رضا عاملی در آیین اختتامیه هفتمین جشنواره سراسری وقف افزود: بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ دنیا چون هاروارد که بزرگ ترین موقوفه علمی جهان را به خود اختصاص داده است، ریشه‌اش در وقف دینی است.
وی ادامه داد: بنابراین در عین اینکه وقف دینی چشمگیرتر است ولی دامنه وقف به کشش فطری و انسانی برمی‌گردد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: وقف میراث مشترک جوامع انسانی است. به هر جای دنیا بنگرید موقوفات قدرت دارند، به خصوص در کشورهایی که از ثروت بیشتری برخوردارند، وقف در آنجا بیشتر جریان دارد.
آستان قدس رضوی؛ بزرگ ترین موقوفه در سطح جهانی
عاملی همچنین اظهار داشت: آستان قدس رضوی با توجه به اختصاص بیشترین سطح موقوفات باید به عنوان بزرگ ترین موقوفه جهان نام گذاری شود. آستان قدس رضوی با پیشینه وقف هزار ساله یک نماد جهانی وقف محسوب می‌شود. ۸۵ درصد موقوفات آستان قدس ثبت حقوقی شده‌اند.
وی افزود: بیش از ۱۳ هزار هکتار از مساحت ۳۰ هزار هکتاری شهر مشهد جزو موقوفات آستان مقدس حضرت رضا(ع) است. موقوفات امام رضا(ع) در استان‌های مختلف کشور چون خراسان رضوی، تهران، قزوین، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، یزد، کرمان، مازندران، فارس، گلستان، سمنان، گیلان، خوزستان پراکنده است و حتی در سطح بین‌الملل هم کشورهایی مثل افغانستان، هند، پاکستان و حتی کشورهای اروپایی و آمریکا جزو دایره موقوفات جهانی حضرت امام رضا (ع) محسوب می شوند.
وقف؛ مصداق خیر عمومی
استاد دانشگاه تهران گفت: در سال‌های جاری کشور انگلیس با سالانه ۱۰ میلیارد پوند وقف موضوعات مختلف را پوشش می‌دهد. کشوری مثل آمریکا سالانه حدود ۳۰۰ میلیارد دلار وقف در کارنامه خود دارد؛ اکثر شهروندان درگیر کارهای مدنی و خیرانه هستند و سالانه هشت درصد به ظرفیت وقف اضافه می‌شود.
به گفته دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، قانون سیستم‌های تشویق کننده هم در این زمینه دخالت دارند، به طوری که شخصی به خیریه‌ای پولی می‌دهد، ۲۰ درصد به خود شخص بر می‌گردانند؛ در حقیقت به نوعی دایره چرخش درآمدی افزایش می‌یابد.
تشکیل بانک وقف جسد
عاملی در ادامه گفت: استفاده از مجموعه توانایی‌های کشور برای امور خاص یک نوع وقف انسانی است که گستره آن در حوزه نوآوری اجتماعی زیاد است.
وی یادآور شد: نوآوری اجتماعی در کشورهای مختلف چون ژاپن بسیار است و حدود ۲۰۰ هزار سازمان مردم نهاد در حوزه نوآوری اجتماعی در آنجا وجود دارد. نوآوری‌های اجتماعی جنبه سرمایه انسانی دارند و افراد از وجود انسانی خود مایه می‌گذارند تا مشکل مردم را بر طرف کنند.
وی از آگاهی به عنوان مشوق وقف جسم سخن گفت و افزود: در وقف جسم افراد جان باخته را اهدا می‌کنند و این فرهنگ در اثر خرافات در جامعه ایران کمرنگ است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: جسم امری فناپذیر است و در آخرت انسان تاثیرگذار نیست. این وقفی است که باعث احیای انسان ها می شود. پیشنهاد می‌کنم سازمان اوقاف و امور خیریه اقدام به تشکیل بانک وقف جسد کند و زمینه افزایش آگاهی و ثبت نام برای دادن مجوز برای استفاده از جسد را فراهم کند.
نوآوری در وقف
عاملی تصریح کرد: نوآوری در وقف یک راه حل برای رفع مشکلات، تامین سلامت و پیشرفت و تسهیل امور زندگی است و در وجه مقدماتی یک ابتکار علمی جدید محسوب می‌شود. دامنه گسترده‌ای از انواع سازمان‌ها اعم از انجمن های داوطلبانه، گروه‌های اجتماعی غیررسمی و غیره را درگیر اقدامات گره گشا از مشکلات جامعه می‌کند. ورود داوطلبانه، فعالیت تجاری محدود، تبادلات متقابل، کمک مالی نمونه های از نوآوری اجتماعی و وقف آنها برای مردم است.
نقش فضای مجازی در گسترش امور خیر
وی همچنین گفت: فضای مجازی از بالاترین ظرفیت برای خدمات خیر برخوردار است. چرا می‌گوییم فضای مجازی از بالاترین ظرفیت برخوردار است چون فضای مجازی، خود یک فضای شبکه‌ای همه‌گیر جهانی است و تولید در فضای مجازی به مثابه بی‌نهایت تولید است، یعنی منوط به مصرف کاربران مجازی است. هر چقدر از این میوه بهشتی مصرف کنی، کم نمی‌شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: از چالش‌ها و ناهنجاری‌های فضای مجازی سخن نمی‌گویم بلکه از جنبه اثباتی و دامنه پویای بالایی آن سخن می‌گویم که می‌تواند دامنه خیر و وقف را افزایش دهد. بنابراین باید ابر واقفان ما پلتفرم‌های بزرگ برای حوزه نوآوری خدمات اجتماعی فراهم کنند تا از این مسیر شاهد ارزش‌های فاخر وقف باشیم.
راهبردهای سرمایه‌گذاری تأثیرگذار در وقف
عاملی ضمن تاکید بر راهبردهای سرمایه‌گذاری تأثیرگذار در وقف خاطرنشان کرد: تمرکز بر ظرفیت جهانی موقوفات به منظور جذب منابعی فراتر از محدوده سرزمینی را باید مد نظر داشته باشیم. باید پیاله وقف را به سمت جهان و نه به سمت ایران به تنهایی گرفت. بر اساس برآوردها ثروت ایرانیان خارج از کشور بین سه هزار تا چهار هزار میلیارد دلار است و به طور قطع هر ایرانی نوستالژیای کمک به سرزمین خود را دارد.
