به گزارش ساناپرس، در آستانه جام جهانی ۲۰۲۲ قطر بار دیگر بحث قرار گرفتن تصویر یوزپلنگ ایرانی روی لباس تیم ملی داغ شده است.
استفاده از حیوانات برای دادن لقب به تیمهای ورزشی مختلف یک رسم بسیار قدیمی است؛ سهشیرها، قوهای سفید، لکلکها، شیرهای رامنشدنی، عقابها، اژدها و خفاشها از جمله القاب جالبی هستند که به دلایل مختلف به تیمهای مطرح جهان داده شده که این موضوع استقبال ویژه هواداران فوتبال را هم به دنبال داشته است. در سالهای اخیر این موضوع در فوتبال ایران هم تا حدی باب شده و تیم ملی فوتبال ایران با لقب یوزپلنگها شناخته میشود.
ماجرای یوزپلنگ و تیم ملی ایران در سال ۱۳۹۲ و اوایل کار دولت یازدهم آغاز شد. جایی که یکی از سازمانهای فعال در حوزه محیط زیست و گروهی از هنرمندان با توجه به اهمیت یوز آسیایی در ایران و خطر انقراض آن پیشنهاد دادند تا نسبت به این موضوع فکری شود. کمی بعد بحث قرار گرفتن تصویر یوزپلنگ ایرانی روی لباس تیم ملی در جام جهانی مطرح شد که واکنش مثبت افکار عمومی را به دنبال داشت اما کمتر کسی تصور میکرد قوانین خاص فیفا اجازه قرار گرفتن تصویر این یوز را روی لباس تیم ملی دهد. این موضوع در سفر سپ بلاتر، رییس وقت فیفا به تهران با او مطرح شد و او هم در ابتدا اجرایی شدن را دور از ذهن دانست اما در نهایت این اتفاق رخ داد و تیم ملی در جام جهانی ۲۰۱۴ برای اولین بار با پیراهنی که روی آن تصویر یوز ایرانی قرار داشت به میدان رفت.
از جام جهانی ۲۰۱۴ به بعد یوزپلنگ ایرانی تبدیل به نماد تیم ملی ایران تبدیل شد و تصویر یوز هم روی لباس ملیپوشان قرار داشت اما پیش از جام جهانی ۲۰۱۸ فدراسیون فوتبال تصمیم به حذف آن گرفت که انتقاد شدید فعالان محیط زیست را هم به دنبال داشت. در آن زمان آدیداس که اسپانسر لباسهای تیم ملی بود به خاطر اینکه طرح یوز مانع از سیستم کولینگ لباسها میشود خواستار حذف آن شد که فدراسیون فوتبال آن را انجام داد.
این روزها و در آستانه معرفی پیراهن تیم ملی برای جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، بحث یوزپلنگ ایرانی دوباره داغ شده و گفته میشود باز هم تصویری از آن روی لباس ایران قرار ندارد و نمادی از پوست یوز طراحی شده و روی آستینها قرار گرفته است.
واکنش محیط زیست به حذف تصویر یوزپلنگ از لباس تیم ملی
حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با ایسنا درباره وجود تصویر یوز روی پیراهن تیم ملی فوتبال در سالهای اخیر اظهار کرد: وجود تصویر یوز روی پیراهن تیم ملی طبیعتا همه را حساس و به مشارکت در حفاظت از این گونه ارزشمند ترغیب کرده است؛ به عبارتی این موضوع تاثیرگذار بوده است و در صورت تداوم میتواند همچنان موثر باشد.
وی با بیان اینکه ما باید با روشهای متنوع نسبت به فرهنگسازی و ایجاد حساسیت در حوزه محیط زیست عمل کنیم، گفت: وجود تصویر یوزپلنگ آسیایی روی پیراهن تیم ملی فوتبال میتواند ورزشدوستان را به موضوع ضرورت حفظ یوز ترغیب و حساس کند. اگرچه این افراد جامعه بزرگی را شامل میشوند ولی باید روشهای متنوع دیگری را نیز به کار گیریم تا سایر رشتههای ورزشی، اصناف و … نسبت به لزوم حفظ محیط زیست حساس شوند.
عباس محمدی: کارهای شعاری در ایران هدف اصلی است!
عباس محمدی، فعال محیط زیست در گفت و گو با خبرآنلاین در خصوص حذف یوزپلنگ از لباس تیم ملی گفت: به طور کلی کار نمادین این شکلی را خیلی مثبت نمیدانم. چه آن زمان که عکس یوزپلنگ را روی لباس گذاشتند که تصویرش هم ایراد داشت چون آن بیشتر شبیه به پلنگ بود. دوستانی که در حیاط وحش هستند هم میگفتند گردن آن بیشتر شبیه پلنگ است ولی یوز قامت باریک و کشیدهای دارد. جدا از آن ایرادها واقعیت این است که مدیران ارشد ما در ورزش و محیط زیست بیشتر دنبال کارهای شعاری و نمادین هستند. کارهای نمادین یک جاهایی برای ترویج امر محیط زیست لازم است. مثلا یک ورزشکار درجه یک یا هنرمندی بیاید در طبیعت زباله جمع کند حرکت نمادینی است که آن را ترویج میکند ولی در کشور ما کارهای نمادین به شکل سیستماتیک انجام میشود و خودش تبدیل به هدف شده است.
او در ادامه افزود: وقتی عکس یوزپلنگ روی لباس تیم ملی میآید در ادامه باید زیستگاه او حفاظت شود ولی این کار انجام نشده است. چه ان زمان که عکس یوز روی لباس تیم ملی زدند و چه الآن که آن را برمیدارند. ما در ادامه یک اقدام نمادین حالا اقدام موثر میخواهیم ولی این انجام نمیشود و کار در همان مرحله سمبلیک به پایان میرسد. این اتفاقی است که در زمینههای مختلف در کشور ما افتاده و یک نمونه آن هم همین قضیه یوز است که کل داستان به قرار گرفتن روی پیراهن ختم شده است.