یک مشکل مهم نگاه صیانتیها چیست؟
چند وقتی بود که کمتر از قبل، اخبار و مسائلی پیرامون طرح صیانت مطرح میشد و شاید برخی هم فکر میکنند ماجرای صیانت از فضای مجازی و آن طرح و نقشههای برخی نمایندگان مجلس به ته خط رسید و دیگر خبری از آن نیست. اما خب این کمتر شدن حواشی طرح صیانت و جایگزینی مسائل دیگر اصلا به معنی دستبرداشتن از آن طرح پرحاشیه نیست و با خبری هم که یکی دو روز اخیر یکی از نمایندگان مجلس داد، نگرانیها درباره آینده فضای مجازی در کشور و دسترسی به برخی پلتفرمها تقویت و دوباره بر سر زبانها افتاد.
غلامرضا نوری، رئیس فراکسیون مستقلین ولایی مجلس ناظر به مصوبه بحثبرانگیز دو هفته پیش مجلس در ارتباط با دیوان عدالت اداری و آخرین تحولات طرح صیانت در شورایعالی فضای مجازی، گفت: «طرح صیانت در جایی است که سرنوشتش برای ما مبهم و نامعلوم است و اینکه چه اتفاقی برایش خواهد افتاد؛ چون دیگر از شفافیت و بازخواست هم مصون است، ولی امیدواریم این کار را با مردم نکنند. با این مصوبه عملا موضوع فیلترینگ تمام ابزارهای پرکاربرد فضای مجازی مانند واتساپ، اینستاگرام و بقیه موارد قابلیت اجرایی دارد.»
به گفته وی، اگر شورای نگهبان هم مصوبه هفته گذشته مجلس درباره اصلاح قانون آیین دادرسی و تشکیلات دیوان عدالت اداری را تایید کند، هیچ شخص حقیقی و حقوقی نمیتواند شکایت کند که مثلا این تصمیم شما برای اقتصاد، کسبوکار، زندگی و گردش آزاد اطلاعات و برای این بخش از حقوق اساسی ما مضر است و درخواست لغو آن را نمیتوان داد.
این سخنان نوری را میتوان از دو منظر بررسی کرد و به دو فرضیه رسید؛ یکی اینکه احتمالا برخی نمایندگان و دوستان آقای نوری از اینکه بررسی طرح صیانت به شورایعالی فضای مجازی سپرده شده است، ناراضی و نگرانند و به نوعی این ادعا را میتوان نوعی واکنش به این مساله دانست. سوای این، اما ادعای دیگری که در این اظهارات وجود دارد ارتباط بین مصوبه اخیر مجلس در ارتباط با دیوان عدالت اداری و اثرات آن بر طرح صیانتی است که حالا در اختیار شورایعالی فضای مجازی است.
اینکه آن مصوبه مجلس صرفا برای پیشبرد طرح صیانت بدون هیچ مانعی در مسیر شورایعالی فضای مجازی است، شاید زیادی بدبینانه به نظر میرسد، اما از آنجا که تقریبا هیچچیزی غیرممکن نیست و نیت اصلی طراحان آن طرح هم فیلترینگ پلتفرمهای مختلف نظیر اینستاگرام و… است، باید با تامل و توجه بیشتری نسبت به تحولات اخیر و تصمیمات مجلس نگریست و آنها را رصد کرد؛
چراکه شاید یکی از مهم ترین تصمیمات شورای عالی فضای مجازی تصمیم گیری در ارتباط با همین طرح صیانت است و اگر مرجعی برای دادخواهی در این باره نباشد و دیوان عدالت اداری هم شأن خود را در این مسیر از دست دهد، آن چیزی که مدت ها ترس وقوعش را داشتیم، بدون کمترین مشکلی اجرایی شود.
به هرشکل، فارغ از اینکه نیت رئیس فراکسیون مستقلین ولایی مجلس از این اخبار و اطلاعات چه بود، می دانیم که احتمال فیلترینگ برخی پلتفرم های محبوب فضای مجازی در ایران، به خصوص اینستاگرام بالاست.
این احتمال بعد از انتشار طرح صیانت تشدید هم شد و شاید بتوان آن را حتی قریب الوقوع هم دانست، بنابراین با محوریت همین مساله و بررسی حقوقی مصوبه اخیر مجلس در ارتباط با دیوان عدالت اداری، صحنه آرایی جدید مجلسی ها را هم فنی و هم حقوقی بررسی خواهیم کرد.