دیفرانسیل مجموعه ای از دنده ها است که با هم، ضمن انتقال نیرو از گیربکس به چرخ ها، جهت گشتاور خودرو را نیز تغییر می دهند. در واقع محور دیفرانسیل یا متحرک یکی از قطعات سیستم انتقال خودرو است. دیفرانسیل همچنین نیروی گشتاور موتور و نیروهای محرکه گیربکس را به چرخ ها تقسیم می کند و این نیرو را بر اساس نیاز هر چرخ بین آنها تقسیم می کند. بنابراین با کمک دیفرانسیل چرخ ها با سرعت های مختلف اما با نیروی مساوی می چرخند. به طور دقیق تر، اجزای مسیر انتقال نیرو از موتور به چرخ ها به ترتیب شامل فلایویل، کلاچ، گیربکس، دیفرانسیل، ایمپالس و چرخ است. بنابراین حرکت چرخ ها بر روی محور شفت منتقل می شود و وظیفه اصلی دیفرانسیل این است که نیروی موتور را بر اساس نیاز چرخ ها بین آنها تقسیم کند. در این میان پینیون و چرخ دنده دو دنده دیفرانسیل مهم هستند که در انجام برخی از وظایف آن نقش اساسی دارند.
دنده چیست؟
از آنجایی که پینیون ها، میل لنگ و به طور کلی اجزای دیفرانسیل انواع مختلفی از چرخ دنده ها هستند، بهتر است کمی در مورد ماهیت چرخ دنده ها توضیح دهیم تا عملکرد آنها و چیستی آنها را به طور کامل و دقیق بیان کنیم. چرخ دنده ها قطعات دایره ای هستند که دندانه هایی با فاصله مساوی در اطراف آنها تشکیل شده است. از این قطعات برای انتقال یا تغییر جهت نیرو بین دو محور استفاده می شود. به این ترتیب که با قرار دادن آنها در کنار یکدیگر و درگیر شدن دندانه های چرخ دنده های مجاور هر کدام در یک محور مجزا، نیروی دو محور بین آنها در لوازم یدکی ام وی ام شوش منتقل می شود. انواع مختلفی از چرخ دنده ها وجود دارد. برخی از انواع رایج‌تر عبارتند از: ساده، مارپیچ، پلکانی، مارپیچ و مخروطی. محاسبه دقیق نیروی انتقالی توسط چرخ دنده ها مستلزم شناخت کامل انواع آن است. در واقع انتقال نیرو از طریق چرخ دنده ها به عواملی مانند اندازه، تعداد و زاویه چرخ دنده ها و همچنین اندازه و شکل چرخ دنده بستگی دارد. چرخ دنده حلزونی یکی از رایج ترین انواع چرخ دنده است. دندان های این نوع که بدنه استوانه ای دارند به صورت مارپیچی طراحی می شوند. نوع دیگری از چرخ دنده ها ظاهری مخروطی دارند که معمولاً در محورهای متقاطع 90 درجه استفاده می شود. دندانه های این چرخ دنده می تواند مستقیم یا مارپیچ باشد. دنده های هیپنوئیدی ترکیبی از چرخ دنده های مارپیچی و مخروطی هستند که انتقال قدرت بیشتر و صدای کمتری دارند. این نویز کمتر در سرعت های متوسط و بالا اهمیت بیشتری پیدا می کند. همچنین به دلیل درگیر شدن تعداد بیشتری دندان با هر چرخش، نیروی وارده به هر دندان کاهش یافته، ظرفیت چرخ دنده افزایش می یابد. علاوه بر این، به دلیل شکل مارپیچی دندانه ها، انتقال نیرو در صورت درگیر شدن چرخ دنده ها یکنواخت تر بوده و لرزش و ساییدگی کمتری ایجاد می شود.
پینیون چیست؟
پینیون محور بین دیفرانسیل و گیربکس است که یک دنده مخروطی مارپیچ در یک انتها دارد. این دنده هیپنوتیزمی به بریدگی دیفرانسیل متصل شده و آن را به صورت عمودی درگیر می کند. در واقع پینیون با این اتصال گشتاور گیربکس را به دیفرانسیل منتقل می کند. در خودروهای دیفرانسیل عقب، پینیون به فلایویل وصل شده و گشتاور از فلایویل به دیفرانسیل منتقل می شود. چرخ دنده ها معمولاً از چدن خاکستری یا آلیاژهای فواد ساخته می شوند. کرانویل چیست؟
این قسمت نوعی چرخ دنده مارپیچ با صفحه است که به صورت دیسک دندانه دار با دندانه های موج دار لوازم یدکی ام وی ام 315 چراغ برق می باشد. کرانویل از یک طرف دندانه دار و از طرف دیگر صاف است. به همین دلیل به آن چرخ دنده نیز می گویند. کرانویل رابط بین پینیون و دیفرانسیل هرزگرد است و گشتاور دریافتی از پینیون را به هرزگرد منتقل می کند. کرانویل به کیس دیفرانسیل پیچ می شود و تنظیم اتصال آن تأثیر بسزایی در عملکرد آن دارد. این قسمت از فولاد آلیاژی کم کربن ساخته شده است.
