اهمیت آموزش در پرورش افراد به ویژه گروه های سنی کودک، نوجوان و جوان بسیار چشمگیر است تا جایی که آموزش رفتارهای اشتباه در قالب تبلیغات، فضای مجازی، فیلم و موسیقی می تواند برای این گروه های سنی آسیب زا باشد و باعث تباهی آینده آنها شود. مثل تقلید از نوع پوشش های عجیب و غیرمتعارف یا مصرف دخانیات و مواد مخدر.
در همین خصوص حسین بهلولی روانشناس روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا اظهار داشت: نوجوان ها در سن بحران هویت هستند و سعی دارند خودشان را بشناسند و بدانند که در این دنیا قرار است چه کاری انجام دهند. به همین دلیل وقتی این افراد تحت تاثیر تبلیغات و آموزش های اشتباه مثل مد و پوشش های خاص که این روزها در فضای مجازی و رسانه های دیگر شاهد آن هستیم یا در گروه های دوستی اشتباه قرار بگیرند، ممکن است آسیب ببینند و تقلید از رفتارهای نامناسب و نامتعارف به آنها و آینده شان ضرر بزند.
این روانشناس در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به اینکه معتقد است مصرف سیگار می تواند زمینه ساز اعتیاد در گروه های سنی پایین باشد، خاطرنشان کرد: آموزش صرفا در محیط های مجازی یا مدرسه و دانشگاه انجام نمی شود. برای مثال خانواده ای که درگیر اعتیاد باشد، به صورت ناخواسته در حال آموزش رفتاری اشتباه به فرزند خود است.
بهلولی تصریح کرد: ما بحثی را با عنوان ساده انگاری مواد مخدر داریم. برای مثال خانواده ای که خودش درگیر اعتیاد است، مسیر را برای آشنایی فرزندشان با مواد ساده و راحت می کند. این جریان برای بچه ها عادی انگاری می شود. از طرفی دیگر نوجوان ها تا زمانی که سیگار استفاده نکرده اند، مصرف آن را برای خود سنگین می دانند و ترس از این دارند که باعث آسیب و اعتیادشان شود اما به محض اینکه مصرف می کنند این موضوع برایشان ساده می شود و ممکن است همین ساده انگاری مصرف سیگار و این اراده و باور غلط باعث تشویق آنها برای مصرف اعتیاد و مواد دیگر نیز شود و به آنها و زندگی و آینده شان آسیب های جدی وارد کند.
این روانشناس با اشاره به تبلیغات و آموزش مصرف سیگار در شبکه های اجتماعی و بعضی از فیلم ها یا نوع پوشش های خاص گروه های موسیقی مثل گروه های موسیقی کره ای که موج الگوبرداری از آنها در ایران زیاد شده تاکید کرد: تبلیغات گسترده در این جریان ها خواسته یا ناخواسته برای بچه ها مضر است. از این جهت باید در میان قشر جوان و نوجوان فرهنگ سازی کنیم و آموزش هایی بدهیم که نشان دهد استفاده از مدگرایی نامتعارف یا مصرف دخانیات به شدت می تواند آسیب زا باشد.
بهلولی با اشاره به نقش مهم خانواده ها در آموزش صحیح بچه ها اضافه کرد: همیشه باید این را در نظر بگیریم که خانواده ها نقش مهمی در پیشگیری از اعتیاد و همچنین آسیب به بچه ها ایفا می کنند. خانواده ها می توانند با مراجعه به مراکز مشاوره آموزش های لازم برای ارتباط با فرزندان خود را آموزش ببینند.
وی ادامه داد: آنها باید گروه های دوستی فرزندانشان را بشناسند. اینکه آیا سابقه کار خلاف دارند یا خیر، مواد مصرف می کنند یا خیر و از طرفی با فرزند خود ارتباط نزدیکی داشته و اگر دوست یا دوستانشان در حال ضرر زدن به زندگی فرزندشان هستند، وی را متوجه این رفتار کنند. به فرزندشان توضیح دهند که انتخاب آنها اشتباه بوده و امکان دارد در آینده معاشرت با چنین دوستانی آینده آنها و زندگی شان را متضرر کند.
این روانشناس با مخاطب قرار دادن نوجوانان و جوانان تصریح کرد: در گروه دوستی ای که پذیرش می شوید از شما بخواهد سیگار بکشید یا لباس نامتعارف بپوشید، اگر بدانید این کارها و رفتارها زندگی تان را به تباهی می کشاند، به سرعت از این گروه دوستی خارج شوید و لزومی ندارد در این گروه ها برویددر واقع سعی کنید با افرادی باشید و وارد گروه های دوستی شوید که باعث موفقیت و پیشرفت شما باشند.
بهلولی گفت: اگر بچه ها متوجه این موضوع نباشند، خانواده ها، مربیان و افرادی که با بچه ها ارتباط دارند باید بچه ها را به شیوه درست و بدون تنش و درگیری با معضلات مصرف مواد آشنا کرده و آنها را متوجه این موضوع کنند که مصرف مواد لذت کوتاه مدت و مصنوعی است و به مرور انسان را از مسیر زندگی و اهدافش دور می کند.
وی افزود: ضمن اینکه افرادی که با بچه ها ارتباط دارند باید با بچه ها همدلی کنند. طوری که اگر فردی آسیب دید یا مشکلی برایش پیش آمد بتواند این موضوع را با خانواده یا معلم و مربی خود در میان بگذارد. همدردی کردن و غصه خوردن برای وضعیت یک نوجوان یا جوان کافی نیست. لازم است که با آنها همدلی کنیم و راهکار بدهیم که مسیر زندگی اش به تباهی نکشد.
این روانشناس در پایان با بیان اینکه باید قوانینی برای جلوگیری از مصرف دخانیات در رنج سنی پایین وضع شود، تاکید کرد: یکی از مشکلات ما این است که گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف سیگار در دسترس بودن آن است. شاید اگر قانونی وضعی شود که برای مثال مصرف سیگار را برای زیر ۱۸ سال ممنوع کند، شاید شاهد کمتر شدن مصرف دخانیات و اعتیاد در میان نوجوانان و جوانان باشیم.
از: فاطمه شیری
